|
|
|
|
|
ARCHIWA I KOLEKCJE OSOBOWEMIRIAM AKAVIA (1927-2015), pisarka mieszkająca w Izraelu. Fragment archiwum
literackiego zawiera książki drukowane w różnych językach, maszynopisy tekstów literackich,
wycinki prasowe opowiadań, artykułów na temat twórczości pisarki i tłumaczeń oraz nieliczne rękopisy.
ZOFIA BOBOWICZ (ur. 1937), pisarka i tłumaczka mieszkająca w Paryżu.
Fragment archiwum zawiera korespondencję z przyjaciółmi, pisarzami i wydawcami, m.in. Konstantym A.
Jeleńskim. HANNA BOGUSŁAWSKA (1907-2001), pedagog, pisarka i
publicystka polska zmarła w Londynie. Archiwum zawiera rękopisy i maszynopisy książek dla dzieci, wspomnień i publikacji
popularnonaukowych (w tym "Pamiętnik z powstania" i "Nauczanie czytania w krajach anglojęzycznych
i próba przystosowania metod do j. polskiego"), a także książki literackie drukowane, notatki, gry,
zabawy i inscenizacje, odczyty oraz materiały do biografii. Archiwum zawiera ponadto dokumentację
związaną z biografią dwóch innych osób: Heleny Radlińskiej, bibliotekarki i historyka, w tym maszynopis
wspomnień "Posiew wolności" (druk. 1934) i fotografie, listy oraz papiery Tadeusza Dąbrowskiego,
oficera PSZ na Zachodzie. Archiwum jest darem pisarki oraz jej córki, Ewy Barker. ZDZISŁAW BRONCEL (1909-1998), poeta, publicysta, autor sztuk teatralnych
i audycji radiowych zmarły w Londynie. Archiwum zawiera maszynopisy sztuk, w tym: "Imiona króla" i
"Grzech" (który jest autorskim uzupełnieniem dramatu S. Żeromskiego), słuchowiska radiowe, w
tym głośną "Ucieczkę do Egiptu" z 1963 roku, inedita poetyckie, szkice i artykuły prasowe,
notatki i materiały dokumentacyjne. Najobszerniejsze są materiały związane z działalnością
radiową, w tym nagrania teatru radiowego, skrypty audycji, wywiadów (np. z Arturem Rubinsteinem i Henrykiem Scheryngiem
z 1971) i recenzji radiowych dla BBC. Znajdują się w nim również korespondencje zawodowe i rodzinne,
wycinki prasowe i pamiątki. Archiwum jest darem Anny Broncel. JÓZEF BUJNOWSKI (1910-2001), pisarz, wydawca, nauczyciel akademicki zmarły w Londynie.
Fragment archiwum zawiera obszerną dokumentację Komitetu Redakcyjnego "Sitwy" - czasopisma
Zgrupowania Wileńskiej Brygady Żubrów z lat 40. Archiwum jest uzupełniane. HENRYK BUKOWSKI (1839-1900), antykwariusz ze
Sztolholmu. Archiwum zawiera fragment korespondencji.
MICHAŁ CHMIELOWIEC (1918-1974),
pisarz, eseista, tłumacz i redaktor "Wiadomości" w latach 1967-1973. Archiwum zawiera obszerną i bogatą
korespondencję redakcyjną i prywatną, w tym listy J. Bielatowicza, A. i B. Bobkowskich, Z. Broncela,
J. i M. Czapskich, A. Czerniawskiego, H. Elzenberga, M. Erdman, M. Hemara, K. A. Jeleńskiego, J.
Kosińskiego, Z. Kozarynowej, L. Lipskiego, J. Mieroszewskiego, J. Nowaka, T. Nowakowskiego, B.
Przyłuskiego, J. Rostworowskiego, T. Terleckiego, J. Wittlina oraz ponad 50 listów M. Wańkowicza,
prawie 100 J. Giedroycia i tyleż W. Tarnawskiego oraz ponad 200 listów J. i B. Mackiewiczów.
Duży zespół stanowią rękopisy książek, artykułów i przekładów Chmielowca, w tym wiersze zebrane w
tomie Chwile oraz artykuły pisane do "Kultury", "Życia", "Wiadomości" i "Kontynentów".
Ponadto, rękopisy i skrypty słuchowisk i audycji radiowych, m.in.: "I don't like it", "Nowy nakaz",
"Współistnienie". W kolekcji znajdują się też fotografie, dokumentacja współpracy z RWE i Głosem
Ameryki, teczki wycinków prasowych oraz pamiątki (w tym dokumenty osobiste). Uzupełnieniem archiwum
są duże komplety czasopism redagowanych lub współredagowanych przez Chmielowca: "Polak w Indiach"
(1944-1947), "Słoniątko Indyjskie" (1945-1947), "Życie", "Kontynenty" i "Wiadomości". Archiwum jest darem wdowy, Ireny
Hradyskiej. Część
materiałów stanowią też korespondencje i wycinki prasowe dotyczące ofiarodawczyni. Materiały związane
z Józefem Mackiewiczem nie są udostępniane. WŁADYSŁAW CHOJNACKI (1920-1991), bibliograf,
historyk prasy polonijnej i emigracyjnej. Fragment korespondencji
naukowej. Archiwum jest darem Wojciecha Chojnackiego. EDWARD CHUDZYŃSKI (1921-1990), poeta, dramatopisarz i aktor
zmarły w Londynie, współautor kabaretu "PE-CH". Archiwum zawiera komplet sztuk teatralnych
("Barbara Radziwiłłówna" - adaptacja "Zygmunta Augusta" S. Wyspiańskiego, "Trzy wiosny", "Ulica Podwale 7", "Miłość surowo wzbroniona", "Premiera
Pana Premiera", "Wodewil warszawski", "Jasełka Polskie", "Łowcy mgły" i "Fircyka w londyńskich kłopotach")
i 10 słuchowisk radiowych (m.in.: "Gość z Bajki Lelewela", "Zwycięstwo bez dzwonów", "Ostatni kurant",
"Książę Pepi", "Bitwa o Wielką Brytanię"). Poza tym rękopisy i maszynopisy poetyckie, w tym wiersze
z lat wojennych zebrane w nie drukowanych zbiorach ("Wiersze wybrane", "Kręgi", "Pajęczyny", "Sen
o pochodni olimpijskiej" czy "Erotyki"), opowiadania, wspomnienia ("Pechowe życie"), piosenki, szkice
programów radiowych i artystycznych, wycinki prasowe recenzyjne, dokumentację udziału w akademiach i
wydarzeniach emigracyjnych z lat 1967-1989, dokumenty związane ze służbą wojskową itp. Duży zbiór,
to materiały działalności kabaretowej i nagrania dźwiękowe kabaretu "PE-CH" prowadzonego przez Jana
Pęskiego i E. Chudzyńskiego, w tym programy, recenzje, fotografie i wszystkie teksty obu autorów.
Archiwum jest darem wdowy, Haliny Chudzyńskiej. MAJA E. CYBULSKA (ur. 1941), pisarka, publicystka z Londynu.
Archiwum zawiera dokumentację źródłową i korespondencję do książki Rozmowy ze Stanisławem Gliwą,
w tym materiały do historii szpitala w Mabledon, grafiki i rysunki Tadeusza Piotrowskiego oraz
komplet druków Stanisława Gliwy z okresu mabledońskiego. Archiwum zawiera ponadto maszynopis
zbioru wierszy Wacława Iwaniuka "Nocne rozmowy. Wiersze" z odręcznymi poprawkami autora oraz
nieliczne korespondencje pisarki. Archiwum jest uzupełniane. BARBARA CZAPLICKA-Ruszczyc (1916-?), poetka zmarła w Kanadzie. Archiwum zawiera
rękopisy wierszy, materiały biograficzne i nieliczne korespondencje z pisarzami, m.in. Witoldem
Gombrowiczem. Archiwum jest darem Anny Lapińskiej. MARIA DANILEWICZ ZIELIŃSKA (1907-2003) WŁODZIMIERZ M. DRZEWIENIECKI (1914-2010), historyk, bibliograf,
pułkownik dyplomowany WP mieszkający w Stanach Zjednoczonych.
Archiwum zawiera pełną, skrupulatnie zebraną, dokumentację biograficzną z lat 1975-1992, w tym: wycinki prasowe,
komplet publikacji autorskich, bibliograficznych i naukowych oraz nieliczne korespondencje. ANDRZEJ EHRENKREUTZ (1921-2008) CEZARIA EHRENKREUTZ-JĘDRZEJEWICZOWA (1885-1967) KRYSTYNA EICHLER (1921-2012), malarka, architekt mieszkająca w Stanach Zjednoczonych. Kolekcja zawiera dokumentację działalności
zawodowej (dokumentacja architektoniczna) i artystycznej oraz obraz olejny. W archiwum znajdują
się listy Wacława Iwaniuka do malarki. Fragment archiwum stanowią prace graficzne,
rysunki i karykatury
Stanisława Jukowicza (1915-1996), architekta, drzeworytnika, karykaturzysty i entomologa, prywatnie
męża malarki. ANNA FRAJLICH (ur. 1942), poetka ze Stanów Zjednoczonych. Fragment archiwum
korespondencyjnego, w tym listy Stefanii Kossowskiej, Stanisława Gliwy, Jana Kotta, Marty Reszczyńskiej-Stypińskiej, Stanisława
Wygodzkiego, Wacława Iwaniuka i in. W kolekcji znajdują się również nieliczne rękopisy wierszy. Archiwum jest uzupełniane. STANISŁAW FRENKIEL (1918-2001)
BARBARA GAŹDZIK, historyk literatury z Londynu. Fragment archiwum zawierający materiały do biografii literackiej Bronisława Przyłuskiego, w tym - prócz korespondencji i rękopiśmiennych ineditów - oryginalny, nigdy nie publikowany projekt tomu wierszy Przyłuskiego z linorytami Tadeusza Piotrowskiego oraz teczka kilkunastu grafik Piotrowskiego. W archiwum znajduje się również list i fotografie Josepha Conrada. Archwium w części dotyczącej Bronisława Przyłuskiego nie jest dostępne do roku 2020. DANUTA GIERCUSZKIEWICZ (GIERC) (1920-2001) HENRYK GIERSZYŃSKI (1845-1930), działacz emigracyjny z Francji.
Zbiór dokumentów.
ŁUCJA GLIKSMAN (1913-2003), językoznawca i poetka mieszkająca
w Izraelu. Archiwum zawiera publikacje naukowe własne, rękopisy literackie, nagrania filmowe i dźwiękowe oraz korespondencję
rodzinną i literacką, w tym z Marią i Józefem Czapskimi, Jerzym Giedroyciem i innymi.
Archiwum zawiera ponadto dokumentację związaną z działalnością polityczną męża pisarki, Jerzego Gliksmana.
Osobny dział stanowi korespondencja kondolencyjna po śmierci Leo Lipskiego, który był długoletnim
towarzyszem życia pisarki. JÓZEF GODLEWSKI (1890-1968), dyplomata. Fragment archiwum zawiera m.in. korespondencję oraz nie drukowane
pamiętniki z lat 1940-1941. Dar córki, Izabelli Godlewskiej de Aranda. JANINA GRANOWSKA-RENNIE (ur. 1930), artystka
i rzeźbiarka z Londynu zajmująca się, oprócz tradycyjnych, alternatywnymi technikami artystycznymi.
Po ukończeniu Schools of Art w Glasgow została zatrudniona w
John Beswick Studio jako modelarka.
Artystka do dziś współpracuje z Royal Doulton,
jednym z największych w świecie producentów i dystrybutorów porcelany (firmę założono
w 1815 r.). Kolekcja zawiera kompozycje tworzone na tkaninach
(farby, kolorowe nici), grafiki i figurki porcelanowe. KRYSTYNA GRANOWSKA-STROBEL (1926-?),
śpiewaczka, aktorka, malarka. Archiwum obejmuje dokumentację działalności artystycznej na scenach
Wielkiej Brytanii i Niemiec oraz kolekcję prac malarskich. NATAN GROSS (1919-2005), pisarz polski, reżyser i publicysta mieszkający
w Izraelu. Archwium zawiera przede wszystkim kilkadziesiąt teczek korespondencji z ludźmi książki i filmu, pisarzami, wydawcami i instytucjami polskimi w kraju i na emigracji oraz przyjaciółmi i czytelnikami. Wśród korespondentów są m.in. J. Maurer, S. Kossowska, T. Polanowski, H. Filipowicz, M. Borwicz, J. Ficowski, H. Grynberg, C. Miłosz, T. Wittlin, T. Zamorski, W. Szymborska, W. Iwaniuk, T. Karren i inni. Poza tym archiwum gromadzi rękopisy wierszy i notatki do szkiców, a także nadsyłane sukcesywnie wycinki prasowe, publikacje itp. Archiwum jest uzupełniane. TADEUSZ HAMERSKI, publicysta i działacz polonijny z Kanady.
Fragment archiwum zawiera publikacje, materiały warsztatowe
oraz dokumenty biograficzne. JADWIGA HARASOWSKA (1904-1978), dziennikarka, wydawca
i ADAM HARASOWSKI (1904-1996), kompozytor, wydawca z Glasgow. Archiwum zawiera
dokumentację z działalności wydawniczej i księgarskiej wydawnictwa "Książnica Polska" w
Glasgow założonej i prowadzonej przez J. Harasowską, w tym korespondencję "Książnicy Polskiej"
(z lat 1940-1952) z pisarzami, wydawcami i wybitnymi osobistościami polskiej emigracji, m.in.:
Marianem Kukielem, Zygmuntem Nowakowskim, Rosą Bailly, Władysławem Raczkiewiczem. W archiwum znajdują się
ponadto roczniki czasopism redagowanych przez J. Harasowską oraz prywatna korespondencja i
materiały z działalności
artystycznej A. Harasowskiego. Dar Joyce Harasowskiej. JANINA HAUBENSTOCK (1915-1998), JÓZEF HAUBENSTOCK
(1913-1984), filantropi i mecenasowie kultury polskiej. Zbiór dokumentów. Dar Lidii Ziółkowskiej.
ZYGMUNT HAUPT (1907-1975), pisarz zmarły w Stanach Zjednoczonych. Fragment
korespondencji do kilku wydawców emigracyjnych i pisarzy: paryskiego Instytutu Literackiego, "Tematów",
Pawła Mayewskiego i Leopolda Tyrmanda. Kopie korespondencji pozyskane z
Instytutu Hoovera w Stanford oraz od Jacka Niećko ze Stanów Zjednoczonych. GUSTAW HERLING-GRUDZIŃSKI (1919-2000). Rękopis eseju "Ex voto" podarowany przez autora. W Archiwum znajduje się także fragment księgozbioru pisarza podarowany przez Barbarę Gaździk. IRENA HRADYSKA (CHMIELOWCOWA) (1915-2006)
WACŁAW HRYNIEWICZ-BAKIEROWSKI (1915-2008), generał WP, publicysta autor wspomnień,
członek Rządu RP na Uchodźstwie, mieszkający w Stanach Zjednoczonych. Archiwum zawiera dokumentację działalności politycznej różnych
agend Rządu RP w Stanach Zjednoczonych w latach 80., w tym "Communiques of the Ministry of
Foreign Affairs of the Polish Government (in Exile) 1983-1985" i "Dzienniki Ustaw" RP (na uchodźstwie).
W archiwum znajdują się też korespondencje z władzami, instytucjami i fundacjami amerykańskimi na tematy
polskie, wycinki z prasy i wydawnictw amerykańskich dot. Polski oraz wydawnictwa emigracyjne, np. dotyczące
rozłamu polskiej emigracji w 1966 roku. Ponadto: komplet prac autorskich (także publikowanych pod ps.
Stefan Zachartowicz) drukowanych i maszynopiśmiennych, np. "America wake up", oraz maszynopisy obce, m.in.
sześć tomów "Historii politycznej Polski" J. Z. Sobolewskiego. W czerwcu 2003 przekazał
mundur oraz
odznaczenia i medale wojskowe. Archiwum jest uzupełniane. JANUSZ IHNATOWICZ (ur. 1929), poeta, członek grupy "Kontynenty" wykładowca uczelni
katolickich w Stanach Zjednoczonych. Fragment archiwum zawiera rękopisy i maszynopisy wierszy z lat 50-80.
Archiwum jest uzupełniane. ZOFIA ILIŃSKA (1921-1995), poetka i pisarka.
Kolekcja zawiera nieliczne maszynopisy wierszy i prozy oraz dokumentację prasową. Dar Teresy Halikowskiej-Smith.
WACŁAW IWANIUK (1912-2001), poeta zmarły w Kanadzie. Archiwum trafiło
do Torunia w końcu 1996 roku jako dar autorski. Archiwum nie jest kompletne, część korespondencji została
jeszcze w Kanadzie. Rzeczy przywiezione do Polski można podzielić na trzy części: dokumentację papierową -
listy, wycinki, materiały biograficzne, rękopisy itp., kolekcję książek oraz obrazy i grafikę.
W części papierowej, archiwum zawiera obszerną korespondencję z wieloma wybitnymi pisarzami, artystami
i wydawcami emigracyjnymi w tym S. Balińskim, S. Barańczakiem, J. Kosińskim, A. Watem, M. Kuncewiczową, G.
Herlingiem-Grudzińskim, J. Stempowskim, K. Wierzyńskim, T. Sułkowskim, T. Terleckim, J. Rostworowskim, A.
Jantą, J. Wittlinem, S. Kossowską, J. Łobodowskim, T. Nowakowskim, Z. Romanowiczową, Z. i Z. Herzami, M.
Grydzewskim, J. Giedroyciem, zmarłą w 1998 roku malarką Kali Weynerowską i innymi. Wiele jest też listów z
kraju, w tym od J. Iwaszkiewicza, Z. Najdera, W. Szymborskiej, redakcji "Twórczości", "Poezji", "Kresów"
i innych pism literackich. W archiwum znajdują się też korespondencje poetki i tłumaczki R. Bailly oraz
dwa listy wybitnego poety amerykańskiego Ezry Pounda. ANDRZEJ JAKUBOWSKI (1916-2008) JANINA JASIŃSKA-LUTEREK (1925-2018), malarka mieszkająca w Szwecji.
Kolekcja zawiera dokumentację działalności
artystycznej, obraz olejny oraz akwarele.
HANNA JAZŁOWIECKA (ur. 1923), poetka, dziennikarka prasy polskiej w
Stanach Zjednoczonych. Archiwum zawiera artykuły prasowe i poezje.
KONSTANTY ALEKSANDER JELEŃSKI (1922-1987), pisarz,
publicysta, tłumacz. Zbiór dokumentów z okresu pracy w Kongresie
Wolności Kultury, wyodrębnionych z materiałów Kongresu. Archiwum zawiera rękopiśmienną dokumentację pracy
nad antologią "Po prostu" oraz antologią poezji polskiej po francusku. Ponadto liczne rękopisy artykułów
Jeleńskiego publikowanych w prasie Kongresu, korespondencje, a także rękopisy i
maszynopisy obce, np. W. Gombrowicza, Z. Romanowicz, W. Wirpszy. Dar Bronisława
Mazowieckiego. ALFRED JESION (1919-1997), rzeźbiarz zmarły w Szwecji. Kolekcja zawiera dokumentację
działalności artystycznej, fotografie rysunków oraz 20 rzeźb.
Dar Danuty Szymańskiej-Jesion. JADWIGA JURKSZUS-TOMASZEWSKA (1918-19996), pisarka i
dziennikarka zmarła w Kanadzie. Archiwum zawiera rękopisy i maszynopisy prac naukowych i literackich,
w tym związane z Kongresem Kultury Polskiej na Obczyźnie z 1985 roku, korespondencję z
rodziną i przyjaciółmi, drukowane prace autorskie i dedykacje, wycinki prasowe, materiały
do "Słownika pisarzy emigracyjnych", album fotografii oraz pamiątki. W archiwum znajduje się
również komplet redagowanego wraz z mężem "Prądu", literackiego dodatku do czasopisma "Głos Polski",
wychodzącego w Toronto w latach 1961-1964. Archiwum jest darem męża, Adama Tomaszewskiego
oraz Henryka Wójcika. ALINA KALCZYŃSKA (ur. 1936), artystka mieszkająca we Włoszech. Kolekcja zawiera ilustrowane przez malarkę
książki oraz katalogi wystaw, a także oryginalne prace graficzne.
TAMARA KARREN-ZAGÓRSKA (1913-1997), publicystka, poetka i dramatopisarka
polska zmarła w Londynie. Archiwum literackie zawiera obszerną korespondencję z
rodziną w Izraelu, prywatną z mężem Wacławem Zagórskim, wydawcą i pisarzem oraz Romanem Brandstaetterem,
pierwszym mężem pisarki, a także prywatną i literacką z pisarzami i przyjaciółmi, w tym Tadeuszem
Wittlinem, Leopoldem Kielanowskim, Haliną i Kazimierzem Wierzyńskimi, Janem Rostworowskim,
Józefem Lichtenem, Tadeuszem Nowakowskim, Zofią Romanowiczową, Jerzym Zagórskim, Stanisławem
Wygodzkim, Władysławem Bartoszewskim, Aleksanderm Jantą, Januszem Kowalewskim, Zofią Kozarynową,
Józefem Lewandowskim, Natanem Grossem, Niną Andrycz itp. W archiwum znajdują się rękopisy i
maszynopisy dwóch granych w Polsce i na świecie sztuk teatralnych: głośnej "Kim był ten człowiek?
Rzecz o Januszu Korczaku" i "Pani Gabriela" oraz różne wersje innych utworów dramatycznych, np.
sztuki "Byłaś moją przyjaciółką". Ponadto, w papierach zachowały się liczne rękopisy wierszy i
artykułów, wycinki prasowe, dokumentacja dotycząca Very Gran, dokumentacja fotograficzna i
ikonograficzna oraz cenne teatralia emigracyjne, a także książki, dedykacje, pamiątki i nagrania
dźwiękowe (np. Wieczór "Kontynentów" z udziałem Stefana Kisielewskiego). W papierach Tamary Karren
zachował się niewielki fragment archiwum WANDY BABIŃSKIEJ zawierający listy J. Lechonia i J. Tuwima. ALEKSANDER KASZUBA (1923-2015) KRYSTYNA KIBISH-OŻAROWSKA (1917-2014), publicystka, krytyk sztuki ze Stanów Zjednoczonych.
Archiwum zawiera maszynopisy artykułów prasowych, wycinki prasowe i nadbitki, nieliczne korespondencje
oraz materiały do biografii. MIECZYSŁAW KIERKŁO (1919-2004), pisarz i publicysta mieszkający w Stanach Zjednoczonych. Archiwum zawiera dokumentację działalności
społecznej, publicystycznej i literackiej. Znajdują się w nim również publikacje emigracji
polskiej z Connecticut oraz niemal komplet roczników czasopisma "Listy do Polaków". RYSZARD KIERSNOWSKI (1912-1977), pisarz, reżyser teatralny i publicysta
zmarły w Londynie. Fragment archiwum zawiera komplet czasopisma "Odsiecz. Polska Walcząca w Ameryce" z 1941-1942,
redagowanego przez Kiersnowskiego, maszynopis sztuki "Oberlangen", nagrania programów radiowych BBC,
fotografie i książki autorskie. Archiwum jest uzupełniane. Dar wdowy, Krystyny z Dygatów Kiersnowskiej.
JÓZEF KISIELEWSKI (1905-1966), pisarz, polityk, redaktor
prasy emigracyjnej. Fragment archiwum zawiera notatki, korespondencję (np. listy Michała
Pawlikowskiego) oraz dokumentację działalności pisarza w Rządzie RP na Uchodźstwie w latach wojny.
W tym komplet codziennych "Komunikatów Radiowych" z połowy 1943 roku, maszynopisowe tajne "Biuletyny
Wiadomości Krajowych" (nr 1-49/1945), raporty i sprawozdania z sytuacji w Polsce z lat 1942-1945,
w wojsku polskim w Szkocji (1942), sytuacji w obozach niemieckich, przeglądy prasy niemieckiej,
amerykańskiej i litewskiej, streszczenia książek angielskich o Polsce. Archiwum zawiera też np.
poufne "Komunikaty Inwigilacyjne MON" z 1945 roku, tajny raport MSW "Straty kultury" z 1944 roku,
raport Ambasady RP w Turcji z 1944 roku, opracowania Polish Study Group on Current Affairs (1944),
oraz anonimowy maszynopis pracy "Turkey and peace". Wielką rzadkością wydaje się być tajny raport
"Bilans pomocy polskich wojsk podziemnych dla armii sowieckiej", depesze z kraju na temat
"Tępienia AK przez Sowiety" oraz Meldunki Oddziału Inf. Wywiadowczej Sztabu Naczelnego Wodza z
1945 r. z rozmów z Polakami służącymi w oddziałach SS armii niemieckiej. Dar Stefanii Kossowskiej. ANDRZEJ KŁOSSOWSKI (1938-1997), bibliofil, historyk, badacz książki
polskiej na obczyźnie.Archiwum. HALINA KORN-ŻUŁAWSKA (1902-1978)
STEFANIA KOSSOWSKA (1909-2003),
pisarka, dziennikarka, publicystka, ostatnia redaktorka londyńskich "Wiadomości" i "Środy Literackiej".
Archiwum zawiera rękopisy i
maszynopisy prac autorskich,
korespondencję z autorami i przyjaciółmi, wycinki prasowe, fotografie i pamiątki. Osobną część
stanowi liczący kilkaset woluminów księgozbiór, w tym wiele książek z dedykacjami autorskimi
znanych pisarzy i poetów. JANINA KOŚCIAŁKOWSKA (1915-2004), pisarka mieszkająca we Francji.
Archiwum zawiera korespondencje z pisarzami (m.in. J. Stempowskim), przyjaciółmi (np. Janem
Chmielińskim, malarzem z Zanzibaru) oraz rękopisy i wspomnienia. W kolekcji znajdują się ponadto
maszynopisy nie drukowanych dramatów oraz opowiadań. Archiwum jest uzupełniane. JAN MARIAN KOŚCIAŁKOWSKI (1914-1977)
JAN KOTT (1914-2001), pisarz,
historyk literatury, eseista zmarły w Stanach Zjednoczonych. Archiwum zawiera dokumentację prasową działalności naukowej i literackiej w Stanach Zjednoczonych, rękopisy i
maszynopisy artykułów i tekstów literackich, w tym sztuki "Kandyd czyli optymizm" oraz szkiców "Burza
albo powtórzenie" i "Esej o Fauście", ponadto wycinki recenzji własnych książek, nadbitki i
korespondencje z lat 1958-1998 z wydawcami, tłumaczami i przyjaciółmi w USA i Polsce, m.in.
z "Zeszytami Literackimi". W archiwum znajdują się również pamiątki (dyplomy, odznaczenia, nagrody) oraz
bogata dokumentacja fotograficzna, a także fragment księgozbioru z dedykacjami. JANUSZ KOWALEWSKI (1910-1996), prozaik, dziennikarz i publicysta
zmarły w Londynie. Archiwum jest uporządkowane. ZYGMUNT KOWALSKI, malarz z Argentyny. Kolekcja zawiera dokumentację działalności artystycznej,
rysunki z lat 50.-60. oraz kilkadziesiąt obrazów olejnych.
MARIAN KRATOCHWIL (1906-1997)
JAN KROK-PASZKOWSKI (1925-2007), pisarz i dziennikarz radiowy z Londynu.
Fragment archiwum zawiera prace autorskie, książki i maszynopisy, w tym dramat "Czerwony Kur",
oraz materiały do biografii. Archiwum jest uzupełniane. EUGENIUSZ KRÓLIKOWSKI, działacz społeczny z Wielkiej Brytanii.
Materiały dotyczące Stowarzyszenia Polskich Kombatantów - Coventry, w tym Domu Polskiego i
Powszechnego Uniwersytetu Emigracyjnego.
EUGENIUSZ KRUSZEWSKI, historyk, pisarz i publicysta z Danii,
dyrektor Instytutu Polsko-Skandynawskiego.
Fragment archiwum
zawiera "Kronikę" Polskiej Rady Społeczno-Kulturalnej za lata 1971-1985. Darem E. Kruszewskiego jest archiwum
Baro.
HILARY KRZYSZTOFIAK (1926-1979)
BOLESŁAW LEITGEBER (1900-1994), dyplomata, malarz i autor
wspomnień. Fragment archiwum zawiera własne książki drukowane, w tym Rzym w nadziejach i
troskach dawnej Polski oraz bardzo rzadkie East and West in Man's Perennial Quest i
teczkę rysunków satyrycznych La Menagerie Contemporaine, fotografie z działalności
dyplomatycznej Leitgebera w ONZ, rękopisy i maszynopisy "The Jewish Component in Polish Life",
"Polish Image", notatki, drobne korespondencje z E. Raczyńskim, dokumenty osobiste i wycinki prasowe.
Dar wdowy i Elżbiety Czarkowskiej. WITOLD LEITGEBER (1911-2007), dziennikarz i historyk
wojskowości mieszkający w Londynie. Archiwum zawiera materiały
biograficzne dotyczące Witolda Leitgebera oraz całej rodziny Leitgeberów, dokumentacje wojskowej działalności
prasowej, korespondencję z rodziną i przyjaciółmi, wydawcami oraz instytucjami emigracyjnymi, w tym
m.in. Marianem Seydą, Jerzym Giedroyciem, Janem Nowakiem i Konstantym Brandlem, materiały z pracy w
Sekcji Polskiej BBC (skrypty audycji), zbiór oryginalnych fotografii z lat wojny, znaków i kart
pocztowych oraz polonika brytyjskie. W archiwum znajdują się ponadto notatniki, pamiętniki wojenne
i powojenne oraz maszynopisy prac W. Leitgebera, w tym artykuły o Claudelu a także pamiątki.
Jest również maszynopis książki Jana Seydy "The earth is always a home. Tales of the Chilean fiords".
Częścią archiwum są także dwie prace malarskie Bolesława Leitgebera oraz duży fragment
kolekcji Konstantego Brandla. LEO LIPSKI (1917-1997), pisarz zmarły w Izraelu.
Archiwum zawiera obszerną korespondencję z pisarzami, w tym z Józefem i Marią Czapskimi,
Józefem Wittlinem, Jarosławem Iwaszkiewiczem, Marią Dąbrowską; korespondencję z przyjaciółmi,
m.in. Stanisławem Frenklem, Jerzym Berentem i przede wszystkim z Janem Holcmanem; korespondencję
z rodziną, w tym bratem Stanisławem poległym pod Monte Cassino, tłumaczami - tu listy np.
Allana Kosko, wydawcami i redaktorami czasopism emigracyjnych, m.in.: Jerzym Giedroyciem i
Michałem Chmielowcem. Archiwum zawiera poza tym rękopisy i maszynopisy tekstów literackich,
wycinki prasowe, książki własne i dedykowane, czasopisma, fotografie i pamiątki. Dar Łucji Gliksman.
Archiwum będzie niedostępne - decyzją ofiarodawcy - do 2025 r. RYSZARD LÖW (ur. 1931), wydawca, bibliograf, pisarz polski mieszkający w
Izraelu, prezes Związku Autorów Piszących po Polsku w Izraelu. Archiwum zawiera korespondencję
z przyjaciółmi, m.in.: Edmundem Puzdrowskim i Henrykiem Baryczem. Archiwum jest uzupełniane. PIOTR ŁABUŻEK (BARO) (1924-1998), grafik, satyryk, zmarły w Danii. Kolekcja zawiera oryginalne
grafiki, rysunki, szkice i prace malarskie oraz plansze wystawowe (100 sztuk), fotografie,
książki oraz czasopisma duńskie z rysunkami Piotra Baro. Osobną część stanowią czasopisma
z PRL z ilustracjami Piotra i Barbary Baro. Dar Barbary Baro i Eugeniusza Kruszewskiego (Instytut
Polsko-Skandynawski z Kopenhagi). ZYGMUNT ŁAWRYNOWICZ (1925-1987), poeta, eseista, tłumacz.
Fragment archiwum zawiera listy do ofiarodawcy - brata, Antoniego Ławrynowicza.
KRYSTYNA ŁOPUSZYŃSKA, bibliotekarz i historyk. Archiwum
korespondencji i wycinków prasowych dotyczące Polonii i emigracji polskiej w Australii. W archiwum
znajduje się komplet artykułów, recenzji i notatek prasowych Lecha Paszkowskiego z lat 1951-1994,
w tym także maszynopisy tekstów i przyczynki do biografii oraz teksty jego przyjaciół z Australii i
Anglii. Uzupełnieniem jest obszerna korespondencja Paszkowskiego z Łopuszyńską. Ponadto osobnym zbiorem
są listy MARII GAŁĄZKI-GIETKI, wnuczki Konrada Pruszyńskiego (Kazimierza Promyka). MARIAN ŁYSAKOWSKI, poeta i przedsiębiorca z Londynu. Fragment archiwum zawiera
korespondencje z Józefem Łobodowskim. Archiwum jest uzupełniane.
STANISŁAW ŁYSIAK (ur. 1914) z Francji. Archiwum zawiera dokumentację
działalności i likwidacji tzw. Polskich Oddziałów Wartowniczych przy Armii Amerykańskiej w
Niemczech i Francji, działających w latach 40.-60. oraz utworzonej po ich likwidacji Amicale
du Labor Service. W tym obszerną korespondencję z żołnierzami walczącymi o prawa kombatanckie.
W archiwum znajdują się też książki Łysiaka na temat Oddziałów Wartowniczych. Archiwum jest
systematycznie uzupełniane. ZDZISŁAW MAREK (1923-1995), pisarz i poeta zmarły w Australii. Kilkadziesiąt listów pisarza oraz inedita
poetyckie. Archiwum jest uzupełniane. Dar Jana Pacewicza.
WILLIAM MARKIEWICZ (1930-2014) grafik, publicysta i wydawca "Kuriera
Polsko-Kanadyjskiego". Fragment archiwum zawiera materiały do biografii, publikacje oraz komplet
czasopisma (również mikrofilm). Kolekcja zawiera także kilka drzeworytów artysty.
BRONISŁAW MAZOWIECKI (1907-1997) księgarz, bibliofil i muzykolog, współpracownik
Kongresu Wolności Kultury, autor
publikacji na temat muzyki Chopina. Archiwum zawiera liczne korespondencje z rodziną i przyjaciółmi,
dokumentację działalności księgarskiej oraz materiały rękopiśmienne. W archiwum znajduje się
ponadto bogata dokumentacja do dziejów Kongresu Wolności Kultury, jego działalności wydawniczej i
organizacyjnej. Mazowiecki gromadził również XIX i XX-wieczne polonika, w tym np. korespondencje
wybitnych Polaków, publikacje i działa sztuki (np. listy Henryka Wieniawskiego). Osobną całość
stanowi ogromny, podarowany Bibliotece księgozbiór. BRONISŁAWA (BRONKA) MICHAŁOWSKA (1915-2015) ANIELA MICIŃSKA-ULATOWSKA (1908-1992), tłumaczka mieszkająca i zmarła
we Francji, żona Jana Ulatowskiego. Fragment archwium literackiego zawiera
wspólną korespondencję z mężem i przyjaciółmi. KRZYSZTOF MUSZKOWSKI (1919-2012), publicysta i historyk mieszkający
w Londynie. Fragment archiwum zawiera korespondencję z pisarzami (m.in. M. Danilewicz Zielińską,
J. Kowalewskim), wydawcami (m.in. M. Grydzewskim i S. Kossowską) i przyjaciółmi (L. Paszkowski,
J. Grot Kwaśniewski). Ponadto rękopisy kilku wierszy Jana Lechonia. Archiwum jest uzupełniane. ZYGMUNT NAGÓRSKI, senior (1884-1973), prawnik, publicysta
i pisarz zmarły w Stanach Zjednoczonych, ZYGMUNT NAGÓRSKI, junior (1912-2012), pisarz, publicysta i naukowiec.
Fragment rchiwum zawiera dokumentację działalności politycznej, publicystycznej i publicznej seniora
z lat 40. i 50., w tym np. projekt utworzenia Ośrodka Informacji dla DP w Europie, tzw.
"Międzynarodówki Belgradzkiej" (1946) oraz publikacje książkowe. W archiwum znajdują się również
wycinki prasowe artykułów Z. Nagórskiego juniora, jego opracowania na temat polityki europejskiej
oraz korespondencje. Archiwum jest uzupełniane. Dar Zygmunta Nagórskiego, juniora. TADEUSZ NOWACKI-NORWID (1902-1976), prozaik,
publicysta, sowietolog. Zbiór dokumentów zawierających materiały
biograficzne na temat jego życia i działalności.
JULIUSZ NOWINA-SOKOLNICKI (1925-2009) RÓŻA NOWOTARSKA (1920-2012), pisarka i dziennikarka ze Stanów Zjednoczonych, wieloletnia
współpracowniczka radia Voice of America. Fragment archiwum zawiera komplet prac autorskich książkowych,
maszynopisy felietonów radiowych na tematy społeczne, kulturalne i muzyczne oraz wycinki artykułów
z prasy polonijnej i emigracyjnej. W archiwum znajdują się ponadto korespondencje z pisarzami
i przyjaciółmi, np. A. Jantą, T. Terleckim (w tym np. maszynopis odczytu Terleckiego na temat K.
Wierzyńskiego), G. Herlingiem-Grudzińskim, M. Wańkowiczem, R. Kapuścińskim, S. Balińskim, K.
Wierzyńskim, J. Rostworowskim (w tym rękopisy jego wierszy), Zbigniewem Chałką i innymi. Są
też kasety z nagraniami audycji radiowych nt. muzyki country, materiały biograficzne i fotografie
oraz kilkadziesiąt książek z dedykacjami wybitnych osobistości, np. Ronalda Regana i Henry Kissingera.
Archiwum jest uzupełniane. WITOLD OLSZEWSKI (1913-1991), działacz narodowy,
wydawca i redaktor kilku czasopism
emigracyjnych w Niemczech i Francji. Fragment archiwum zawiera dokumentację pracy dziennikarskiej, korespondencję,
wycinki artykułów autorskich, czasopisma redagowane przez Olszewskiego, w tym: "Horyzonty",
"Polak", "Informacja Prasowa", "Słowo Polskie", powielane okólniki Zjednoczenia Polskiego
Wychodźstwa Wojennego w Niemczech. Dar wdowy. LECH PASZKOWSKI (1919-2013), pisarz i historyk z Australii.
Zbiór korespondencji z wydawcami jego książek, czasopismami, w tym redaktorami londyńskich
"Wiadomości", oraz z przyjaciółmi, a także wycinki prasowe. Archiwum jest uzupełniane. JERZY PIETRKIEWICZ (1916-2007) ANDRZEJ PIWARSKI (ur. 1938), malarz mieszkający w Niemczech, założyciel,
wraz z żoną Barbarą Ur,
Europejskiego Laboratorium Sztuki w Tuchomiu (Szwajcaria Kaszubska). Kolekcja zawiera
dokumentację działalności artystycznej własnej, dokumenty działalności Laboratorium oraz
obrazy. TADEUSZ POLANOWSKI (1922-1995), pisarz, poeta i satyryk zmarły
w Szwecji. Archiwum zawiera rękopisy i maszynopisy literackie z okresu przed emigracją (np.
"Szopka polityczna" z 1948 r.) oraz emigracyjne, tłumaczenia (m.in.: H. Heinego i G. Haglundh),
korespondencję z przyjaciółmi, wydawcami (w tym listy m.in. S. Kossowskiej, N. Grossa, J. B.
Krzyżanowskiego, J. Maurer, B. Kobrzyńskiego, J. Sakowskiego), wycinki prasowe, materiały z
pracy dziennikarskiej i literackiej. Duży fragment kolekcji stanowią materiały szwedzkich
odgłosów literackiej Nagrody Nobla dla A. Sołżenicyna i Cz. Miłosza. Dar wdowy, Stanisławy Polanowskiej. JANUSZ PORAY-BIERNACKI (1907-1996) (ps. Janusz Jasieńczyk), pisarz i tłumacz, redaktor
prasy emigracyjnej zmarły w Londynie. Archiwum zawiera komplet wycinków prasowych własnych
tekstów, głównie z "Życia", "Wiadomości" i "Orła Białego", rękopisy poetyckie z lat międzywojennych,
maszynopisy i fragmenty kilku książek (w tym ostatniej, wydanej przez żonę pt. "Każdy pisze tak
jak może") i artykułów, korespondencje prywatne, rodzinne, w tym obszerną korespondencję z żonami:
Janiną Wolff-Bogucką - malarką i Lucyną, i zawodowe, a także, fotografie, książki autorskie i pamiątki.
Uzupełnieniem są dwa płótna Janiny Boguckiej. Dar wdowy, Lucyny Poray-Biernackiej. ANTONI POSPIESZALSKI (1912-2008), dziennikarz
mieszkający w Londynie. Materiały zawierają rękopisy, dokumenty, publikacje oraz korespondencję, m.in.
z Jerzym Giedroyciem i dostojnikami Kościoła katolickiego. BRONISŁAW PRZYŁUSKI (1905-1980), poeta, eseista z Londynu. Archiwum posiada fragment archiwum
zawierający materiały do biografii literackiej, w tym: korespondencję z Barbarą Gaździk i rękopiśmienne inedita - oryginalny, nigdy
nie publikowany projekt tomu wierszy Przyłuskiego z linorytami Tadeusza Piotrowskiego. Archiwum Bronisława Przyłuskiego nie jest dostępne do roku 2020.
MARTA RESZCZYŃSKA-STYPIŃSKA (1905-1995), poetka, dramatopisarka
polskiej zmarła w Londynie. Archiwum zawiera maszynopisy i rękopisy autorskie sztuk teatralnych, w
tym: dla dorosłych - "Kroki z daleka" oraz jej przekład Niny Taylor na angielski pt. "Footsteps",
"Pierścień z ametystu", "Dziesięciu sprawiedliwych", "Ofelia", "Jutro będzie pogoda" i najgłośniejsza -
"Happy End"; - dla dzieci: "Król Maciuś Pierwszy" wg. Korczaka, "Wróżba pustelnika Zachariasza",
"Bunt zabawek", "O Bazyliszku, szewczyku i burmistrzance", "Pieśń dalekiej drogi", "Mikołaj z Torunia". ZOFIA ROMANOWICZOWA (1922-2010),
wybitna polska pisarka mieszkająca w Paryżu. Archiwum zawiera rękopisy książek, oraz
korespondencje pisarzy, przyjaciół, czytelników i wydawców, w tym: Haliny i Józefa Wittlinów,
Wiktora Woroszylskiego, Jerzego Turowicza, Tymona Terleckiego, Piotra Rawicza, Sławomira Mrożka,
Jana Lebensteina, Stefani Kossowskiej, Andrzeja Kłossowskiego, Stefana Kisielewskiego, Konstantego
A. Jeleńskiego, Aleksandra Janty, Wacława Iwaniuka, Mieczysława Grydzewskiego, Gustawa
Herlinga-Grudzińskiego, Jerzego Giedroycia, Józefa Czapskiego oraz Francuzów - André
Malraux, Pierre Emmanuela i innych - poza tym fotografie, pamiątki. W archiwum są też druki:
książki, wycinki prasowe, tłumaczenia, itp. Archiwum trafiło do Torunia wraz z papierami Libelli,
prowadzonej przez Kazimierza Romanowicza, męża pisarki. Nie jest ono kompletne: część najstarszych
rękopisów zaginęła, pozostałe w Paryżu korespondencje, pamiątki i fotografie trafią do Torunia
w terminie późniejszym. Najcenniejsze są rękopisy i maszynopisy większości książek Zofii
Romanowiczowej, od fragmentów "Baśki i Barbary" - pierwszej książki pisarki - poprzez
"Szklaną kulę", "Przejście przez Morze Czerwone", "Skrytki", "Słońce dziesięciu linii",
"Łagodne oko błękitu", "Groby Napoleona", "Sono felice", "Powrót" po rękopis wydanej w
latach 80. "Na wyspie" i różnych wersji dwóch ostatnich powieści: "Ruchome schody" i
"Trybulacje księdza P." W archiwum pisarki znalazł się też maszynopis niepublikowanej
książki Marii Kurcyuszowej "Listy do syna". Kolekcja zawiera także wczesne wiersze
Zofii Górskiej-Romanowiczowej (dar Elżbiety Wróblewskiej). Archiwum zawiera również materiały dotyczące
KAZIMIERZA ROMANOWICZA (1916-2010), założyciela księgarni
"Libella" i Galerie Lambert. LEOKADIA ROWIŃSKA (1917-1988), pisarka, dziennikarka i publicysta.
Archiwum obejmuje dokumentację własnej działalności pisarskiej oraz bogaty zbiór dokumentów życia
społeczno-politycznego Polonii w Holyoke, Mass. ZDZISŁAW RUSZKOWSKI (1907-1991)
LILIANA RYDZYŃSKA (1938-2005), pisarka z Australii. Fragment archiwum zawiera rękopisy i maszynopisy prac
literackich: opowiadań i powieści. JULIUSZ SAKOWSKI (1905-1977), pisarz, współtwórca i przez
lata kierownik londyńskiej oficyny wydawniczej pn. Polska Fundacja Kulturalna. Archiwum nie jest
obszerne. Zawiera korespondencje, rękopisy
i dokumenty literackie. W kolekcji zachowała się prywatna i redakcyjna korespondencja
z najwybitniejszymi pisarzami polskiej emigracji z lat 1950-76, wydawcami i przyjaciółmi m.in.:
J. Lechoniem, A. Słonimskim, J. Czapskim, M. Hłasko, M. Hemarem, K. Wierzyńskim, A. Chciukiem,
Z. Czermańskim, J. Frylingiem, W. Grubińskim, A. Watem, M. Grydzewskim, J. Wittlinem, A. Jantą,
L. Tyrmandem, J. Łobodowskim, J. Mackiewiczem, S. Balińskim, W. A. Zbyszewskim i innymi.
Część tych korespondencji ukazała się drukiem w książce Kulisy twórczości: Listy 14 pisarzy
emigracyjnych do Juliusza Sakowskiego (1979). W archiwum znajdują się również materiały do
biografii Jana Lechonia, w tym rysunki poety oraz rękopis wiersza. Poza tym zachowana
została dokumentacja pracy Sakowskiego w PFK i materiały związane z rozbudową Fundacji. Nadto,
wycinki prasowe oraz drobne pamiątki. Dar Wandy Lesisz, która po śmierci Stefanii Sakowskiej
opiekowała się spuścizną. Materiały dotyczące Józefa Mackiewicza nie są udostępniane. RAFAEL SCHARF (1914-2003), publicysta i wydawca z Londynu.
Fragment archiwum zawiera książki wydane nakładem ofiarodawcy, w tym wiersze J. Ficowskiego i S. Wygodzkiego,
maszynopis książki Tadeusza Ficowskiego "Wielka Ameba i inne eseje, szkice i fragmenty" w oprac. J.
Ficowskiego. W archiwum są też korespondencje z przyjaciółmi, w tym Sławomirem Mrożkiem i Jerzym
Ficowskim. OLGA SCHERER (1924-2001), powieściopisarka, slawistka i
teoretyk literatury zmarła w Paryżu. Archiwum zawiera fotografie osobiste oraz rękopisy i maszynopisy książek literackich O. Scherer:
"Wesołych świąt", "W czas morowy", "Merry Christmas" prac naukowych, m.in.: "Jose Enrique Rodo
(1871-1917). A study of France in his works" (1946), i eseistycznych, w tym nie drukowanej
"Lepszości" (1979). Ponadto, maszynopisy kilku prac naukowych studentów O. Scherer na
uniwersytecie Paris VIII, dotyczących W. Gombrowicza. W archiwum znajdują się ponadto
korespondencja z pisarzami i przyjaciółmi, m.in. C. Miłoszem, G. Herlingiem-Grudzińskim,
Z. Herbertem, K. A. Jeleńskim, J. Stempowskim, J. Wittlinem, S. Mrożkiem, K. Wierzyńskim,
W. Iwaniukiem, A. Międzyrzeckim, Z. Romanowiczową, J. Lebensteinem oraz wydawcami:
Instytutem Literackim i "Wiadomościami". Archiwum zawiera ponadto dokumentację współpracy
translatorskiej z P. Emmanuelem i K. A. Jeleńskim nad francuską antologią poezji polskiej
oraz dokumentację działalności paryskiego Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce
Polskiej z lat 1982-1993. Osobną część stanowi księgozbiór zawierający wiele książek z dedykacjami
autorskimi znanych pisarzy. ZBIGNIEW S. SIEMASZKO (ur. 1923), historyk i publicysta mieszkający w
Londynie. Archiwum zawiera pamiątki po majorze Janie Gurawskim (zm. 1985), w tym dokumenty, pamiątki
wojskowe. Poza tym maszynopisy wspomnień różnych osób, np. "Wspomnienia o śp. Wiesławie Makowskim",
Bartosza Lupusowskiego "Wspomnienia i refleksje", Antoniego Cieszkowskiego "Moja służba w wojsku
polskim na Syberii w Samodzielnej Bryg. Syberyjskiej" oraz teksty ks. Witolda Piekuta i Zbigniewa
Schneigerta. Ponadto cztery kasety z odczytami Siemaszki dla RWE nt. "Sowiecka okupacja 1939-1941"
oraz "Telegramy wileńskie do naczelnego wodza z VI-X 1944 roku". WOJCIECH SKALMOWSKI (1933-2008), filozof, historyk i publicysta z Belgii, współpracownik paryskiej
"Kultury". Fragment archiwum zawiera korespondencję z Jerzym Giedroyciem Glebem Struve,
Konstantym A. Jeleńskim i Józefem Czapskim. FELICJAN SŁAWOJ-SKŁADKOWSKI (1885-1962), generał WP, ostatni przed wojną
premier rządu RP, po wojnie pisarz i autor wspomnień. Archiwum zawiera korespondencję z rodziną w
Polsce oraz literacką, z wydawcami, czytelnikami i przyjaciółmi, w tym np. Aleksandrą Piłsudską,
Władysławem Pobóg-Malinowskim, M. Grydzewskim i J. Giedroyciem. W archiwum znajdują się ponadto
maszynopisy lub rękopisy wszystkich książek wydanych na obczyźnie oraz kilku, które nie ukazały
się drukiem (np. książki o J. Piłsudskim dla młodzieży), dzienniki i notatniki, artykuły i wycinki
prasowe, fotografie, pamiątki i nieliczne dokumenty. Osobno zebrane są materiały dotyczące sytuacji
finansowej i domu, którego wynajem stanowił główne źródło utrzymania generała w Londynie. Niewielki
zbiór stanowi dokumentacja prób działalności politycznej z lat wojny i pobytu w Jerozolimie oraz
losów drugiej żony. Dar wdowy. HENRYK SKOLIMOWSKI (1930-2018), filozof. Archiwalia można podzielić na
kilka części. Pierwszą grupę stanowi korespondencja z lat 1964-1995. Są to listy z wydawcami i
czasopismami w sprawie publikacji książek i artykułów m.in. z "Folia Humanistica", "New Scientists",
"The Philosophy Forum", paryską "Kulturą" (listy od Jerzego Giedroycia i Józefa Czapskiego).
Kolejna partia to listy od wybitnych filozofów współczesnych m.in. od Tadeusza Kotarbińskiego,
Władysława Tatarkiewicza, Leszka Kołakowskiego, Paula Feyerabenda, Arne Naessa, Romana Ingardena.
Duża grupa to listy od rodziny oraz przyjaciół. Wiele listów, szczególnie służbowych, zawiera
kopie odpowiedzi Henryka Skolimowskiego do nadawcy. Osobna część archiwum to dzienniki i notatki
filozofa, zarówno rękopisy jak i maszynopisy, z podróży m.in. do Indii ("Reflections on India",
1989), Chin ("China diary", 1976), Brazylii, Hiszpanii. Grecji, Polski. Najwcześniejsze zapiski
pochodzą z Warszawy (1957) i Oksfordu (1963). Następną partię stanowią materiały dotyczące
specjalnych projektów, w które był zaangażowany H. Skolimowski w latach 1970-1994. Wśród
archiwaliów znalazła się duża liczba wydawnictw filozofa: książki (również nieopublikowane),
broszury, nadbitki artykułów, także tych wczesnych wydanych w "Przeglądzie Geodezyjnym". Kolejna
grupa to materiały o nim, stanowiące podstawę do biografii np. wywiady, certyfikaty i nagrody.
Ostatnia partia to varia, m.in. druki ulotne, takie jak programy wielu konferencji i warsztatów,
w których H. Skolimowski uczestniczył, taśmy z nagranymi wykładami, filmy wideo. W przyszłości
Henryk Skolimowski ma przesłać do Archiwum Emigracji kolejną część swoich archiwaliów obejmującą
lata 1994-2003. IRENA SYPUT (1900-1971) z Kanady. Fragment archiwum otrzymany
dzięki pomocy Henryka Wójcika. Zawiera dokumenty rodzinne z XIX i XX wieku, materiały dotyczące
Kongresu Polonii Kanadyjskiej, w tym raporty ze zbiórki pieniężnej pod hasłem "Chleb dla Polski"
z 1956 roku oraz na Fundusz Pomocy Polsce z 1957 roku. W papierach znajduje się też maszynopis
wspomnień wojennych I. Syput "Ja też byłam kryminalistką". WŁADYSŁAW R. SZOMAŃSKI (1911-1996) STANISŁAW SZUKALSKI (1893-1997) KAZIMIERZ ŚWIATOCHO (1914-1990), mjr Polskich Sił Zbrojnych
na Zachodzie,
publicysta, zmarły w Stanach Zjednoczonych. Fragment archiwum zawiera
m.in. dokumentację walk 18. Lwowskiego Batalionu Strzelców w kampanii włoskiej
1944 r. WIT TARNAWSKI (1894-1988), prozaik,
krytyk literacki i tłumacz. Kopie korespondencji.
EWA THOMPSON (ur. 1937), historyk literatury, pisarka, prof. na uniwersytecie w
Houston. Fragment archiwum zawiera dokumentację działalności naukowej i wydawniczej,
publikacje oraz korespondencję. m.in. ze Zbigniewem Herbertem. Archiwum jest uzupełniane.
WIKTOR TROŚCIANKO (1911-1983),
pisarz, dziennikarz i działacz polityczny. Archiwum zawiera dokumentację współpracy pisarza z Radio
Wolna Europa z lat 1952-1976 (skrypty, nagrania, korespondencję), papiery literackie (rękopisy i
maszynopisy powieści, poezji i sztuk teatralnych), oraz materiały działalności politycznej i
służby wojskowej. Wraz z archiwum trafił do Torunia również podręczny księgozbiór oraz
pamiątki. Dar wdowy Wiesławy i syna Tomasza Trościanko z Hiszpanii. BARBARA TRUCHAN-Royek (1912-2004), dziennikarka i publicystka
mieszkająca w Stanach Zjednoczonych, autorka książek o Józefie Łobodowskim i Józefie Mackiewiczu.
Archiwum zawiera nagrania rozmów B. Truchan z Józefem Łobodowskim z lat 1977-1979 i nagrania
spotkań autorskich J. Łobodowskiego, a także korespondencje B. Truchan z Wacławem
Iwaniukiem i kopie listów J. Łobodowskiego, J. Mackiewicza,
J. Giedroycia (w tym listów J. Giedroycia do Stanisława Szabuni).
Archiwum jest uzupełniane. ZYGMUNT TURKIEWICZ (1913-1973)
LEOPOLD TYRMAND (1920-1985), pisarz i publicysta. Dokumentacja politycznej i literackiej działalności w Stanach Zjednoczonych w latach 1966-1985
zawiera komplet czasopism wydawanych przez pisarza: "The Rockford Papers" oraz
"Chronicles of Culture", obszerny zbiór artykułów prasowych i
wycinków recenzyjnych z prasy amerykańskiej, maszynopisy tekstów, fotokopie rękopisów i korespondencji
oraz fotografie. Szczególnie cenne są materiały związane z działalnością polityczną w Rockford College
Institute. W skład daru wchodzą również materiały audiowizualne: rozmowy z Tyrmandem i o nim oraz
filmy dokumentalne. Dar Katarzyny i Macieja Gawęckich.
Archiwum jest porządkowane.
SAMUEL TYSZKIEWICZ (1889-1954) BARBARA UR-PIWARSKA (ur. 1933), rzeźbiarka i malarka mieszkająca w Niemczech,
założycielka, wraz z mężem
Andrzejem Piwarskim, Europejskiego Laboratorium Sztuki w Tuchomiu (Szwajcaria Kaszubska).
W skład kolekcji wchodzą: dokumentacja działalności artystycznej oraz rzeźba (
Kolorowy człowiek IX).
STANISŁAW VINCENZ (1888-1971), prozaik,
publicysta i badacz kultury. Kopie korespondencji.
WIEŃCZYSŁAW WAGNER (1917-2013) WOJCIECH WASIUTYŃSKI (1910-1994), działacz Stronnictwa Narodowego, jeden z najwybitniejszych
publicystów politycznych emigracji polskiej. Archiwum zawiera komplet
publikacji książkowych i prasowych, obszerną dokumentację współpracy z czasopismami i
instytucjami emigracyjnymi, rękopisy, maszynopisy autorskie i nieliczne korespondencje.
Również dokumenty i pamiątki. Dar Haliny Wasiutyńskiej. ALEKSANDER WERNER (1920-2011)
STEFAN WICIK (1924-2001), śpiewak mieszkający w Stanach Zjednoczonych. Zbiór dokumentacji występów wokalnych, recenzje
oraz dokumenty osobiste. Dar rodziny.
WOJCIECH A. WIERZEWSKI (1941-2008), dziennikarz, działacz
społeczno-polityczny z Chicago. Archiwum zawiera dokumentację organizowanych przez Wierzewskiego
spotkań i debat pn. "Dialog" w latach 1996-1997 oraz teksty autorskie, prasę i materiały do biografii.
Archiwum jest uzupełniane.
JAN WINCZAKIEWICZ (1921-2012), pisarz, poeta, tłumacz i krytyk teatralny mieszkający we Francji.
Kolekcja zawiera własne prace malarskie, zbiór kilkuset kart pocztowych z motywami polskimi,
wydanych poza Polską od końca XIX w. (Francja) do lat 80. XX w. ("Solidarność" na świecie). MARIA WINIARSKA (1917-2013), ŁUKASZ WINIARSKI (1909-1973)
(1909-1973), działacze socjalistyczni i dziennikarze ze Szwecji. Archiwum zawiera rękopisy literackie własne, dokumentację
działalności wydawniczej i redakcyjnej czasopism "Wiadomości Polskie" (Sztokholm), "Polak"
(Lund), korespondencje literacką i publikacje oraz duży zbiór dokumentów dotyczących
działalności PPS w Szwecji. LESŁAW WISZNIEWSKI, psycholog i pisarz mieszkający
w Wielkiej Brytanii. Kolekcja zawiera maszynopisy i rękopisy prac naukowych (w tym zwłaszcza
dotyczące rozwoju i metodologii technik samoobrony) i poezji oraz dokumentację działalności
pedagogicznej i społecznej. ZYGMUNT WIŚNIEWSKI, malarz mieszkający w Anglii. Kolekcja zawiera dokumentację działalności
artystycznej oraz pastele.
JÓZEF WITTLIN (1896-1976), poeta, prozaik, eseista i tłumacz,
zmarły w Stanach Zjednoczonych. Nagrania
wypowiedzi. Dar Elżbiety Wittlin-Lipton. TADEUSZ WITTLIN (1909-1998), pisarz i dziennikarz zmarły z Stanach Zjednoczonych.
Fragment archiwum zawiera maszynopisy różnych wersji prac drukowanych (m.in. "Szabla i koń"), tłumaczeń
(m.in.: "Prince of Montparnasse. The life of Amadeo Modigliani") i adaptacji teatralnych
(np. "Chekhov: Three women" oraz sztuki M. Gorkiego), a ponadto maszynopisy niedrukowane,
w tym biografia Gorkiego po angielsku i dramaty: "Westerplatte" (1942), "Rape", "A night in Paris",
"Kiki de Montparnasse" i inne. Archiwum zawiera ponadto wycinki prasowe, dokumentacje pracy nad
kolejnymi książkami, maszynopisy odczytów i notatniki, a także korespondencje z przyjaciółmi,
pisarzami, wydawcami, w tym m.in. list-wiersz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i listy
Kiry Gałczyńskiej. Każda z napisanych książek poprzedzona bywała obszerną korespondencją z
rodziną i przyjaciółmi jej bohaterów, w ten sposób w archiwum zebrały się listy od i do
rodziny Wiecha, Modiglianiego, przyjaciół Ordonówny i inne. Bardzo wiele jest też fotografii
z lat wojny i powojennych oraz książek z dedykacjami. Dar wdowy. WIESŁAW WOHNOUT (1902-1988), pisarz,
dziennikarz i publicysta polityczny zmarły we Francji. Archiwum zawiera komplet wycinków prasowych
i nadbitek tekstów literackich, felietonów
i tekstów politycznych, maszynopisy i rękopisy autorskie, materiały do biografii oraz fragment
korespondencji z lat 1945-1970. Archiwum jest uzupełniane. Dar córki, Ewy Regan-Wohnout. STANISŁAW WUJASTYK (1914-2012), pisarz, publicysta, współpracownik "Wiadomości"
mieszkający w Niemczech. Archiwum zawiera rękopisy i maszynopisy prac autorskich. Archiwum jest uzupełniane.
WACŁAW ZAGÓRSKI (1909-1982), redaktor "Tygodnia Polskiego",
autor książek o powstaniu warszawskim. Fragment archiwum zawiera korespondencję z przyjaciółmi,
np. kilkadziesiąt listów Kazimierza Wierzyńskiego, Józefa Czapskiego, Konstantego A. Jeleńskiego,
Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Jerzego Giedroycia, Edwarda Raczyńskiego, korespondencje z RWE i
audycje dla RWE, listy czytelników jego książek, współpracowników "Tygodnia", fotografie z powstania
warszawskiego oraz kompletne, oprawne roczniki redagowanego pisma z lat 1959-1979, wraz z mutacjami
australijskimi. W archiwum jest też dokumentacja prasowa i fotograficzna obu książek Zagórskiego:
Wicher wolności i Wolność w niewoli. Dar wdowy, Tamary Karren. WOJCIECH ZALEWSKI (ur. 1937), bibliotekarz, historyk książki ze Stanford.
Fragment archiwum zawiera dokumentację działalności naukowej i zawodowej, książki i artykuły
autorskie, wspomnienia. Ponadto, w kolekcji znajdują się czasopisma i biuletyny organizacji polonijnych.
Archiwum jest uzupełniane.
KAZIMIERZ ZAMORSKI (1914-2000), dziennikarz, publicysta.
Kolekcja zawiera dokumentację udziału K. Zamorskiego w procesie Davida Rousseta (1950).
PAWEŁ ZAREMBA (1915-1979), historyk, dziennikarz radiowy, wydawca.
Materiały zawierają maszynopisy książek i audycji radiowych oraz rękopisy notatek. Dar Joanny Zaremby.
WACŁAW ZYNDRAM-KOŚCIAŁKOWSKI (1905-1979), pisarz i działacz
polityczny zmarły we Francji. Archiwum zawiera korespondencję z przyjaciółmi i pisarzami, rękopisy i maszynopisy
wspomnień, wycinki prasowe, publikacje i pamiątki. Archiwum jest darem żony, Janiny Kościałkowskiej. WŁADYSŁAW ŻELEŃSKI (1903-2006), historyk i publicysta z Paryża. Fragment archiwum zawiera
materiały biograficzne dotyczące Tadeusza Boya-Żeleńskiego, w tym obszerną korespondencję z M.
Warshai na temat okoliczności śmierci pisarza. Ponadto, w archiwum znajduje się korespondencja
z przyjaciółmi i czytelnikami książek, m.in.: T. Nowakowskim, L. Łubieńskim, K.A. Jeleńskim,
Józefem i Marią Czapskimi. Archiwum jest uzupełniane. ALINA ŻERAŃSKA, bibliotekarka i publicystka ze Stanów Zjednoczonych. Archiwum zawiera publikacje autorskie,
zbiór wycinków prasowych z wieloletniej działalności publicystycznej w prasie polskiej oraz
czasopismo "Wiadomości z Biblioteki" (Waszyngton).
|
  
Uwagi i komentarze prosimy kierować:
www@bu.uni.torun.pl
Redakcja
Godziny otwarcia
|
http://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/Osoby.htm
