Urodził się 7 sierpnia 1907 w Jaremczu, w województwie stanisławowskim, w rodzinie Jana i Marii (z d. Świątek) Kępińskich. Uczył się w Państwowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Tarnowie i Państwowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Tarnopolu, które ukończył maturą w 1929 roku. Studiował w Politechnice Lwowskiej (4 lata, aż do likwidacji katedry w 1933), Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1935-36) oraz na Wyższym Kursie Ekonomii Handlowej we Lwowie (1936-1937). Uzyskał zawód artysty-grafika reklamowo-propagandowego. W czasie studiów ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Rawie Ruskiej (1930/31), uzyskując stopień podporucznika rezerwy w 1934 roku; awansowany do stopnia porucznika w 1938. Był szefem biura projektowego (od 1936 r.) we „Wspólnocie Interesów” – nowo powstałej katowickiej spółce przemysłu ciężkiego. Wykonał w tym okresie szereg prac z zakresu grafiki użytkowej: dekorował wnętrza, aranżował wystawy, projektował plakaty, znaki firmowe i in. Szczególne miejsce na tym polu zajmuje aranżacja stoisk wystawienniczych (m.in. Międzynarodowe Targi w Poznaniu, Lwowie i Wilnie). W 1938 roku nagrodzony został złotym medalem za ekspozycję Stali Nierdzewnej dla lotnictwa, podczas Targów we Lwowie.

4 kwietnia 1937 roku poślubił w Krakowie Janinę Marię Nowak, z którą miał córkę Annę. Żona po wojnie mieszkała w Polsce; Kępiński rozwiódł się z nią 16 maja 1963 roku.

28 sierpnia 1939 powołany do wojska walczył w kampanii wrześniowej w 55 Pułku Piechoty. 19 września dostał się do niewoli niemieckiej. W latach 1939-1942 przebywał w oflagu Arns¬walde, a od 16 maja 1942 do 29 stycznia 1945, w oflagu w Grossborn (wziął udział w ewakuacji i marszu do obozu w Lubece). W obozach organizował szereg przedsię-wzięć obozo¬wego życia kulturalnego: brał udział w działalności teatru robiąc z papieru scenografie teatralne i grając, malował i organizował pokazy prac plac plastycznych, zrealizował projekty plakatów i znaczków pocztowych.

Po kapitulacji Niemiec został zaangażowany do Field Unit Polish YMCA przy I. Dywizji Pancernej gen. S. Maczka w Meppen w charakterze kierownika grupy dekoratorów (display artists), którzy realizowali wystój kantyn, klubów i teatrów YMCA na terenach Niemiec, a równocześnie, w tym samym charakterze, pracował dla I. DP. W 1946 roku przedostał się do Polski w celu namówienia matki i żony na emigrację, lecz żona odmówiła wyjazdu. Po powrocie zajmował się głównie organizacją wystaw i dekoracjami (murale) dla kantyn i świetlic wojskowych. W 1947 roku został zweryfikowany jako porucznik piechoty rezerwy i wpisany na listę 1. Kompanii Oficerskiego Ośrodka Wojskowego w Pomlitz (Niemcy). Nie wstąpił do wojska i nie musiał przebywać w obozach Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozlokowania. 8 sierpnia 1947 przypłynął do Wielkiej Brytanii, gdzie dołączył do sekcji plastycznej British YMCA jako Welfare Officer. Zajmował się projektowaniem i wykonawstwem prac z dziedziny grafiki użytkowej na rzecz obozów dla byłych żołnierzy pozostających pod kuratelą YMCA. W 1948 roku na krótko trafił do Mabledon Park Hospital, w Tonbridge (Kent), jako pacjent, źle znosząc psychicznie niemożność znalezienia zatrudnienia w zawodzie. Prowadził tam, po wyzdrowieniu, terapię zajęciową dla pacjentów do roku 1950, ucząc papieroplastyki i dekoracji wnętrz. Tam też w 1948 roku poznał Pauline (Pooka) Mary Gruby, z którą związał swoje życie i ożenił się, po uzyskaniu rozwodu, 22 lipca 1964 roku.

W 1952 r. rozpoczął samodzielną pracę i założył studio graficzne. W latach 1952-1956 wspólnie z Andrzejem Bobrowskim (rzeźbiarz) oraz Antonim Dobrowolskim (grafik i malarz) realizował projekty papieroplastyczne – rzeźby i kompozycje zdobiące wystawy i witryny sklepów oraz instytucje, m.in. magazynu Harvey Nichols. Szczególnie oryginalne były papierowe rzeźby z okazji koronacji Elżbiety II w roku w 1952 roku.

W 1959 roku uzyskał obywatelstwo angielskie i kupił lokal na własne studio-pracownię w „Chelsea Studios”, zbudowanych przez Włocha Mario Menenti. Przy współpracy Mieczysława Malskiego i przyszłej żony, Pauliny, rozpoczął najważ¬niejszy etap swej artystycznej kariery wykonując szereg poważnych zamówień dla wiodących firm brytyjskich. Nawiązał współpracę z BBC i jako niezależny grafik-projektant przygotowywał wystrój wnętrz dla szeregu programów i produkcji telewizyjnych (w tym popularnego baletu „Nutcraker” – zdjęcia projektów dekoracji znalazły się na okładce płyty do tegoż baletu). Krytycy wymieniają też łóżko zaprojektowane przez Kępińskiej do telewizyjnej wersji „My Fair Lady” oraz wiele tzw. „Christmas Show”, a nade wszystko lekką jak papierowe ozdoby na choinkę oprawę plastyczną baletu „Dziadek do orzechów”. Przez lata współpracował z Central Office of Information, projektując i wykonując meta¬lowe projekty prezentowane na wielu międzynarodowych targach i wystawach przemysłowych m.in. w Lagos (Nigeria), Akrze (Ghana), Filadelfii (USA), Mediolanie (Wiochy), Bogocie (Wenezuela), Brukseli (Belgia) i Poznaniu, Realizacje jego projektów obecne były również na Wystawach Światowych (Bruksela, Montreal, Osaka).

W tym okresie nawiązał współpracę ze znaczącymi na rynku projektowym firmami architektonicznymi, realizują zlecenia dla; Fitzroy Robinson, Powell and Moya, Robert Matthew Johnson-Marshall i innych. Rezultatami tej współpracy były liczne dzieła z zakresu grafiki użytkowej, elementy płaskorzeźb w stali, brązie i aluminium, wykonane na zamówienia m.in. Barclays Bank, Martins Bank, Bank of England (Manchester, Birmingham), The Royal Insurance, Barclays Bank International (New York), Hillingdon Civic Centrę, Reading Civic Centre, Sedgwick Forbes Aldgate. Z kolei dla Leeds Permanent Building Societies wykonał ponad 25 stałych ekspozycji przeznaczonych dla przedstawicielstw i oddziałów na terenie Anglii i Walii,

Jego życiową pasją była również fotografia, którą interesował się jeszcze przed wojną. W tej dziedzinie odnosił kilka sukcesów m.in. eksponując dwukrotnie swe prace w Kodak Holborn and Regent Street oraz w Chelsea College. Był członkiem prestiżowego The Royal Photo¬graphic Society w sekcji „Audio-Visual”. W 1989 i 1990 roku miał w Galerii POSK dwie wystawy fotograficzne, oraz wystawę zdjęć grzybów w Chelsea College. W latach 1980. zajął się łączeniem obrazu i dźwięku oraz nagrywaniem filmów, konstruując maszynę, która łączyła pokaz przezroczy i filmów z efektami dźwiękowymi. Program audiowizualny „Diaporama” był kilka razy prezentowany w Londynie. Wśród wielu cykli diaporamy znalazły się m.in. poświęcone Markowi Żuławskiemu i Janinie Baranowskiej. Były też inne, poświęcone np. grzybom czy narciarstwu. Diaporamy stały się syntezą jego pasji fotograficznej.

W 1990 roku Minister Spraw Wojskowych w Londynie, gen. Jerzy P. Morawicz, awansował go do stopnia kapitana.

Jan Kępiński zmarł 2 grudnia 2008 roku w Londynie.

INWENTARZ ARCHIWUM JANA KĘPIŃSKIEGO

PRACE JANA KĘPIŃSKIEGO

Inwentarz opracowany w ramach grantu pn. Źródła do historii sztuki polskiej na świecie – inwentarze (realizowany w latach 2020–2023, umowa nr SONB/SP/465096/2020) dofinansowany został z programu Ministra Edukacji i Nauki „Społeczna Odpowiedzialność Nauki” w kwocie 222 800,00 zł.

Strona główna