Urodził się 3 kwietnia 1896 r. w Pradze. Po maturze w 1915 r. rozpoczyna studia prawnicze w Petersburgu. We wrześniu 1917 wstępuje w szeregi 1 pułku ułanów Krechowieckich w Mińsku. W październiku 1918 zapisuje się do Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, wkrótce potem wyjeżdża do Petersburga z misją poszukiwania zaginionych ułanów 1 pułku. Walczy w wojnie polsko-bolszewickiej. W latach 1921–1924 kontynuuje naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, m.in. u Józefa Pankiewicza. Od 1924 do 1931 przebywa z grupą kapistów w Paryżu. Po powrocie do Polski współpracuje m.in. z „Głosem Plastyków” i „Wiadomościami Literackimi”. We wrześniu 1939 r. zostaje zmobilizowany, 27 września wzięty do niewoli w miejscowości Chmielek. W czasie II wojny światowej więziony w obozach jenieckich ZSRR - internowany w Starobielsku, Pawliszczew Borze i obozie jenieckim NKWD w Griazowcu. W 1941 zwolniony na mocy układu Sikorski-Majski, wstępuje do tworzonych Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (Armia Andersa), gdzie zajmuje się (do kwietnia 1942) bezskutecznym poszukiwaniem „zaginionych” oficerów polskich w ZSRR (jak się okazało w kwietniu 1943 r. ofiar zbrodni katyńskiej), następnie zostaje szefem przysztabowego Wydziału Propagandy i Informacji. Współredaguje pierwszy numery „Orła Białego”. Z 2 Korpusem przez Bliski Wschód dociera do Włoch i uczestniczy w kampanii włoskiej. Jako delegat rządu RP na emigracji, uczestniczy w międzynarodowej komisji badającej zbrodnię katyńską. Przeżycia z pobytu w ZSRR opisuje w książkach: Wspomnienia starobielskie i Na nieludzkiej ziemi. Od 1946 r. mieszka w Paryżu, współtworzy paryską „Kulturę”. Od 1947 r. do śmierci mieszka w domu- redakcji „Kultury” w Maisons-Laffitte przy Avenue de Poissy 91. Swoje artykuły i eseje publikuje w pismach francuskich, m.in. „Preuves”, „Gavroche”, „Nova et Vettera”i „Carrefour”. W 1950 r. współorganizuje Kongres Wolności Kultury w Berlinie. Swoje obrazy pokazuje na wystawach we Francji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Brazylii, Belgi. W Polsce w 1957 r. w Muzeum Narodowym w Poznaniu i Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, a w 1986 r. w Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie. J. Czapski podpisuje list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Jego twórczość malarska i pisarska zostaje szerzej upowszechniona w Polsce dopiero po 1989 r. Wyjątkiem jest opublikowany w 1957 r w „Świecie” tekst Wyznanie Józefa Czapskiego i w 1983 r. zbiór esejów o malarstwie Patrząc. Wspomnienia starobielskie i Na nieludzkiej ziemi zostały opublikowane w wyd. niezależnych w 1979 i w latach 80 XX wieku. W październiku 1989 r. zostaje członkiem Rady Honorowej Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej. Umiera 12 stycznia 1993 r., pochowany 15 stycznia 1993 r. w Le Mesnil-le Roi, obok zmarłej w 1981 r. siostry Marii.

INWENTARZ ARCHIWUM JÓZEFA CZPSKIEGO

PRACE MALARSKIE I RYSUNKI JÓZEFA CZAPSKIEGO

KSIĘGOZBIÓR MARII I JÓZEFA CZAPSKICH

• KSIAŻKI
• CZASOPISMA

Inwentarz opracowany w ramach grantu pn. Źródła do historii sztuki polskiej na świecie – inwentarze (realizowany w latach 2020–2023, umowa nr SONB/SP/465096/2020) dofinansowany został z programu Ministra Edukacji i Nauki „Społeczna Odpowiedzialność Nauki” w kwocie 222 800,00 zł.

Strona główna