DŻS - charakterystyka zbiorów

Sekcja Dokumentów Życia Społecznego powstała w 1974 roku. Obecnie zbiory liczą ok. 260 tys. jednostek (stan na 31 grudnia 2023). Głównym źródłem pozyskiwania nowych dokumentów są darowizny. Otrzymuje się je dzięki osobistym kontaktom, przede wszystkim od osób prywatnych, instytucji kultury, wydawnictw, stowarzyszeń i organizacji społecznych: partii i ugrupowań politycznych (Toruń i najbliższy region).

Typy gromadzonych dokumentów życia społecznego to:

Druki ulotne: zaproszenia, bilety, afisze reklamowe, informacyjne, teatralne, ulotki informacyjne, obwieszczenia, klepsydry, dyplomy, formularze, ankiety, informatory, obwieszczenia, odezwy, rozkazy;
Druki zwarte: programy, statuty, informatory, katalogi;
Druki ciągłe: czasopisma stowarzyszeń, organizacji, instytucji, jednodniówki;
Dokumenty ikonograficzne: fotografie, pocztówki, znaczki, naklejki, nalepki;
Dokumenty audiowizualne: filmy, nagrania dźwiękowe;
Artefakty: medale, odznaczenia, monety, gadżety.

Rodzaje dokumentów życia społecznego.

Zasięg chronologiczny

Gromadzone są dokumenty wytwarzane od 1801 r. do chwili obecnej.

Zasięg terytorialny

Zasięg terytorialny zbiorów jest zróżnicowany i był ograniczany w zależności od czasu powstania dokumentów, i tak:

z lat 1801-1918 gromadzony jest każdy druk polski i zagraniczny;
z lat 1919-1945 zbierany jest każdy dokument powstały w Polsce oraz krajach sąsiadujących z Polską;
z lat 1945-1956 gromadzone są dokumenty powstałe na obszarze całej Polski;
z lat 1956-1975 – druki ulotne dotyczące Pomorza i byłego województwa bydgoskiego oraz tam wytworzone;
z druków powstałych pomiędzy 1975-1998 – tylko materiały z obszaru województw: bydgoskiego, toruńskiego i włocławskiego; natomiast
od 1 stycznia 1999 roku – z województwa kujawsko-pomorskiego.

Zakres tematyczny

Obecnie dokumenty życia społecznego gromadzone są w 5 działach tematycznych:

TORUNIANA – druki i fotografie oraz teatralia dotyczące Torunia i regionu toruńskiego, w szczególności Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Biblioteki Uniwersyteckiej, Teatru im. Wilama Horzycy.
VILNIANA – materiały związane z działalnością Uniwersytetu Stefana Batorego (profesorów i studentów), m.in. zaproszenia na inauguracje roku akademickiego w latach 1919-1938, uroczystości wręczenia doktoratów honoris causa, okolicznościowe akademie i spotkania towarzyskie, Uniwersyteckiej Biblioteki Publicznej, wileńskich instytucji kultury, stowarzyszeń naukowych i organizacji społecznych. Gromadzone ze względu na tradycję i historię UMK.
COPERNICANA – materiały związane z tematyką i ikonografią kopernikańską m.in. obchodami rocznic wydania dzieł oraz urodzin i śmierci wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika, dokumenty odzwierciedlające działalność instytucji i stowarzyszeń kopernikańskich.
POLONICA – obejmujące przede wszystkim druki i materiały propagandowe instytucji rządowych, kulturalnych, społeczno-politycznych, stowarzyszeń, związków twórczych, wyznaniowych, bibliotek, organizacji polonijnych i emigracyjnych w XIX i XX wieku. Wśród tych materiałów można znaleźć również teatralia, przewodniki turystyczne, programy koncertów, oferty biur podróży, restauracji, informatory szkół, księgarń i wydawnictw emigracyjnych oraz polonijnych itp.
DRUKI KONSPIRACYJNE – obejmujące lata II wojny światowej, powojenne druki antykomunistyczne i solidarnościowe.

Dlaczego gromadzimy dokumenty życia społecznego?

Intencją gromadzenia tych dokumentów jest zachowanie ich jako aktualnych lub potrzebnych w przyszłości przekazów źródłowych do badań w naukach społecznych. Posiadają one wartość unikatową ze względu na ich ulotny charakter, treść i formę. Zawierają niepowtarzalne informacje dotyczące bardzo wąskich zagadnień i jednostkowych wydarzeń. Tego typu dokumentacja spełnia kilka funkcji społecznych: komunikacyjną (przekazywanie treści w obiegu społecznym), informacyjną, normatywną, reklamową, propagandową, materialną, źródłową, estetyczną, a także intencjonalno-sentymentalną. Natomiast w badaniach naukowych druki ulotne spełniają funkcję: uzupełniającą, ilustracyjną, komentującą.