Czas i miejsce: 10 maja 2023 r., środa, godz. 13:00, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Rynek Staromiejski 1

Organizatorzy: Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, Książnica Kopernikańska i Muzeum Okręgowe w Toruniu 

Patronat medialny: Rozgłośnia Uniwersytecka Radio Sfera, TV Toruń, Urania. Postępy Astronomii, Astronarium

Wydarzenie w serwisie Facebook: https://fb.me/e/3aumYytqx

W programie:

• Spotkanie z twórcami programu Astronarium dr hab. Maciejem Mikołajewskim prof. UMK i redaktorem Bogumiłem Radajewskim

dr hab. Maciej Mikołajewski, prof. UMK – emerytowany profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w Instytucie Astronomii, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, redaktor naczelny dwumiesięcznika Urania – Postępy Astronomii, współautor cyklu popularno-naukowych programów telewizyjnych Astronarium przedstawiającego najnowsze badania Kosmosu. Program opowiada o tajemnicach wszechświata oraz o jego badaczach – naukowcach oraz astronomicznych ośrodkach badawczych. Producentami cyklu są Polskie Towarzystwo Astronomiczne i TVP Bydgoszcz. Produkcję dofinansowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a partnerem projektu jest czasopismo popularnonaukowe Urania. Postępy astronomii. Program jest emitowany co dwa tygodnie, począwszy od marca 2015 r., na kanałach: TVP 3, TVP Nauka, TVP Stream, a odcinki archiwalne oglądać można w serwisie YouTube. Redaktorem prowadzącym jest Bogumił Radajewski. Każdy odcinek programu ogląda ok. miliona osób. 

Pomysł ogólnopolskiego cyklu opowiadającego o astronomii i tajemnicach wszechświata pojawił się po wyemitowaniu w TVP Bydgoszcz programu na temat projektu szkolnych obserwatoriów astronomicznych w województwie kujawsko-pomorskim – „Astrobaz”. Misją programu jest pokazanie osiągnięć polskich astronomów, a w tej dziedzinie polska nauka rozwija się prężnie, reprezentując światowy poziom.     

• Oryginały dzieła Kopernika na wyciągnięcie ręki – pokaz dawnych i współczesnych dzieł astronomicznych, prowadzenie Magdalena Awianowicz

Ze wszech ksiąg najbardziej godna przeczytania… Wokół De revolutionibus Mikołaja Kopernika to unikatowa wystawa przygotowana z okazji 550. rocznicy urodzin wielkiego astronoma, a także 480. rocznicy jego śmierci, zbiegającej się z rocznicą wydania jego opus vitae. Ten jubileusz zainspirował Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Biblioteka Uniwersytecka), Muzeum Okręgowe w Toruniu, Wojewódzką Bibliotekę Publiczną – Książnicę Kopernikańską oraz Archiwum Państwowe w Toruniu do przygotowania wystawy cennych zabytków piśmiennictwa i grafiki związanych z osobą Mikołaja Kopernika, przy współpracy z kilkunastoma instytucjami z Polski. 

Ekspozycja prezentuje szereg artefaktów, które obok samej istoty odkrycia Kopernika wskazują na recepcję traktatu w ciągu kilku stuleci po jego opublikowaniu. Idea ta wyrażona jest z jednej strony ikonograficznie, w formie wielorakich dowodów czytelniczego zainteresowania konkretnymi egzemplarzami dzieła Kopernika, z drugiej zaś zobrazuje jego wpływ na rozwój europejskiej i światowej nauki. Wystawa jest podzielona na pięć części. W pierwszej kolejności oczom zwiedzających ukazują się dzieła, które poprzedziły odkrycie słynnego Toruńczyka: fundamentalne prace starożytności, późnego średniowiecza i wczesnego renesansu. Kulminacyjną część wystawy stanowią najcenniejsze obiekty – trzy pierwsze wydania traktatu De revolutionibus aż w siedmiu odsłonach (dwa egzemplarze I wydania (Norymberga 1543), pochodzące ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej i Książnicy Kopernikańskiej; trzy egzemplarze II edycji dzieła Kopernika (Bazylea 1566) z obu wspomnianych bibliotek oraz Muzeum Okręgowego w Toruniu i wreszcie dwa egzemplarze III wydania (Amsterdam 1617, ze zbiorów Książnicy i Muzeum). Trzecia część ekspozycji ukazuje dorobek myśli będącej następstwem odkrycia Kopernika, natomiast kolejna, czwarta, stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o recepcję kopernikańskiego traktatu we współczesnym świecie – poprzez ukazanie szeregu wydań De revolutionibus od momentu, kiedy zostało zdjęte z Indeksu ksiąg zakazanych w XIX w. po czasy obecne. Wreszcie piąty, kończący wystawę akcent, to prezentacja blisko setki grafik z okresu od XVI do XX w., przedstawiających różnorakie wizerunki wielkiego Astronoma.