Plan S

Od 2021 roku publikacje naukowe prezentujące rezultaty badań, które są finansowane z publicznych lub niepublicznych grantów przyznanych przez krajowe, regionalne lub międzynarodowe instytucje muszą zostać opublikowane w otwartych czasopismach lub na otwartych platformach. Mogą także zostać niezwłocznie udostępnione w otwartych repozytoriach bez czasowego embarga. 

Podstawowe zasady Planu S:

  1. Autorzy lub ich instytucje zachowują majątkowe prawa autorskie do swoich publikacji. Publikacje muszą zostać udostępnione na otwartej licencji, najlepiej Uznanie autorstwa 4.0 (CC BY 4.0)
  2. Instytucje finansujące opracują kryteria i wymagania, które muszą oferować wysokiej jakości otwarte czasopisma, otwarte platformy i otwarte repozytoria. 
  3. W przypadkach, gdy wysokiej jakości otwarte czasopisma lub platformy jeszcze nie istnieją, instytucje finansujące w skoordynowany sposób wesprą ich zakładanie i rozwój. 
  4. W przypadku pobierania opłat za publikowanie w otwartym dostępie, są one pokrywane przez instytucje finansujące lub naukowe, a nie badaczy. Uznaje się, że wszyscy badacze powinni móc publikować swoje prace w otwartym dostępie. 
  5. Instytucje finansujące wspierają różnorodność modeli biznesowych otwartych czasopism oraz  platform. W przypadku stosowania opłat za otwartą publikację, muszą być one współmierne do świadczonych usług wydawniczych. Struktura opłat musi być transparentna, aby dostarczyć  rynkowi oraz instytucjom finansującym informacji umożliwiających potencjalną standaryzację oraz ustalenie maksymalnych opłat.
  6. Instytucje finansujące apelują do rządów, uczelni, organizacji badawczych, bibliotek, akademii oraz towarzystw naukowych o uzgodnienie strategii, polityk oraz praktyk, w celu zapewnienia transparentności.
  7. Powyższe zasady należy stosować do wszystkich typów publikacji naukowych. Osiągnięcie otwartego dostępu do monografii i rozdziałów w książkach zajmie więcej czasu i wymagać będzie osobnego procesu.
  8. Instytucje finansujące nie wspierają „hybrydowego” modelu publikowania. Jedynie w przypadku, gdy jest to etap przejściowy na drodze do pełnego otwartego dostępu w określonych ramach czasowych i w tych przypadkach, w których stanowi to element transformacji, instytucje finansujące mogą uczestniczyć w finansowym wsparciu takich mechanizmów.
  9. Instytucje finansujące będą czuwać nad przestrzeganiem zasad i wyciągać konsekwencje wobec tych beneficjentów, którzy się do nich nie zastosują.
  10. Instytucje finansujące zobowiązują się, że oceniając osiągnięcia naukowe w trakcie podejmowania decyzji o finansowaniu ocenią wartość samej pracy i nie będą brać pod uwagę kanału publikacji, jego współczynnika wpływu (lub innego wskaźnika czasopisma) ani wydawcy.

Powyższe informacje zostały zaczerpnięte ze strony: https://otwartanauka.pl/plan-s

Sprawdzanie polityk wydawców