WIKTOR TROŚCIANKO
| Wiktor Trościanko |
Urodził się w Wilnie, 24 października roku 1911. Tam ukończył szkołę średnią (Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta) w roku 1930, oraz Wydział Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Stefana Batorego w roku 1934.
Od roku 1931 współpracował z Rozgłośnią Wileńską Polskiego Radia jako redaktor samodzielnych audycji studenckich pod nazwą "Kwadrans Akademicki". Wkrótce po rozpoczęciu tej pracy, dyrektor programów, Wiktor Hulewicz, zaproponował Trościance współpracę w dziale felietonowo-literackim tej rozgłośni. Od roku 1934, po skończeniu studiów uniwersyteckich, Trościanko został stałym pracownikiem Polskiego Radia. Najpierw (do r. 1937) w Wilnie, potem - do wybuchu wojny - w Warszawie. W czasie pracy radiowej był autorem audycji satyrycznych. Brał udział w kabarecie literackim "Kukułka wileńska", w szopkach radiowych i jako autor słuchowisk literackich. Po wybuchu wojny przedostał się z Warszawy do Wilna, gdzie przebywał do r. 1941 pod okupacją sowiecką. W wrześniu tego roku powrócił do Warszawy, gdzie natychmiast zgłosił się do pracy podziemnej w Stronnictwie Narodowym i w Narodowej Organizacji Wojskowej (od r. 1942 jako części autonomicznej Armii Krajowej). Wkrótce został naczelnym redaktorem głównego organu tego stronnictwa i NOW: "Walka", a potem szefem prasy tych organizacji w całej Polsce. Czynny politycznie i w konspiracji wojskowej, pracował także literacko. Publikował w prasie podziemnej wiersze. We współpracy z poetą Jerzym Zagórskim wydał antologię poezji podziemnej "Słowo Prawdziwe" (1942/1943 - dwa wydania). W powstaniu warszawskim był redaktorem dziennika "Walka" i żołnierzem batalionu "Gustaw", dzieląc jego losy od Starego Miasta do dnia kapitulacji powstania. Przez sześć miesięcy był jeńcem wojennym w kilku obozach jenieckich, odbywając pamiętny marsz jeniecki między Gross Bornem (Oflag II D) i obozem Sandbostel pod Bremen. Od roku 1945 w 2. Korpusie, jako oficer Oddziału Kultury i Prasy.
Współpracował między innymi z "Orłem Białym". Wiersze Trościanki ukazały się w antologii poetów 2. Korpusu: Przypływ.
Po opuszczeniu Włoch Trościanko przebywał w Londynie, biorąc czynny udział w pracach politycznych Stronnictwa Narodowego i współredagując tygodnik (później dwutygodnik) "Myśl Polska". Prace literackie drukował w "Myśli", "Orle Białym", "Wiadomościach" pod redakcją Mieczysława Grydzewskiego, oraz innych czasopismach w Anglii i na kontynencie.
W marcu roku 1952 rozpoczął pracę jako publicysta radiowy w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Od 24 lat był autorem stałego felietonu politycznego, nadawanego dwa razy w tygodniu pt. "Odwrócona Strona Medalu" o charakterze polemicznym w starciu z propagandą komunistyczną. Był także w ciągu tych 24 lat autorem licznych słuchowisk literackich (zazwyczaj dwa w ciągu roku).
Na tę część pracy złożyło się kilka tysięcy audycji publicystycznych i kilkadziesiąt dużych słuchowisk literackich.
W czasie od roku 1952 do 1976 wydał Trościanko pięć książek: jeden zbiór poezji i cztery prozy.
Zmarł w 1983 roku w Hiszpanii.
Dorobek wydawniczy Trościanki stanowią:
Słowo Prawdziwe. Warszawa: nakł. "Walki", [1942]; wyd. II [1943]. (Antologia poezji podziemnej we współpracy z Jerzym Zagórskim.)
Przeciw wiatrom. Londyn: Myśl Polska, 1956.
Nike i Skarabeusz. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1965.
Wiek męski. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1971.
Wiek klęski. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1971.
Roman Kochanowski: szkic biograficzny. Monachium: Lewkowicz, 1972.
Nareszcie lata pokoju. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1976.
|