Samuel Tepler, Martwa natura z wazonem białych i różowych kwiatów, ok.1980

Samuel Tepler, izraelski malarz pochodzenia polskiego, urodził się 28 kwietnia 1918 roku w Hrubieszowie, w tradycyjnej żydowskiej rodzinie.

W 1937 roku wyjechał do Wilna, gdzie rozpoczął studia artystyczne na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego u wybitnego profesora tej uczelni i malarza Ludomira Slendzińskiego.

Po wybuchu II wojny światowej został deportowany do Uzbekistanu a następnie na zauralskie, północne tereny Związku Sowieckiego, gdzie zajmował się malowaniem propagandowych portretów Stalina i innych przywódców.

W 1945 roku wrócił na krótko do Polski, skąd wyjechał do Włoch. W wieku dwudziestu siedmiu lat został studentem Accademia di Belle Arti di Brera w Mediolanie pod kierunkiem Aldo Salvadori, malarza realistycznych "eleganckich" portretów, martwych natur i krajobrazów, który miał duży wpływ na delikatne, wyrafinowane operowanie kontrastem dźwięcznych kolorów Teplera. Świadectwo ukończenia kursu w zakresie malarstwa otrzymał w 1949 roku. Podczas studiów mediolańskich malarz kilkakrotnie podróżował do Paryża, gdzie zetknął się z malarstwem Henri Matisse'a.

Po wystawie indywidualnej w Mediolanie w 1949 roku Tepler wyemigrował do nowo powstałego państwa Izrael. Osiedlił się w Tel Awiwie, niedaleko portu Jaffa, gdzie, na początku lat pięćdziesiątych, odbyły się jego pierwsze ważne wystawy. Od pierwszych lat pobytu włączył się aktywnie w życie artystyczne Tel Awiwu. Został m.in. członkiem Izraelskiego Stowarzyszenia Malarzy i Rzeźbiarzy. Podczas wielokrotnych podróży często wracał do Włoch, kraju swej młodości i studiów. W latach siedemdziesiątych przez parę lat mieszkał w Weronie, gdzie tworzył i uczył malarstwa. W 1974 roku został wyróżniony przez rzymską Accademia di Tiberina, a rok później uhonorowano go dwukrotnie złotymi medalami: nagrodą UNESCO i prestiżową nagrodą państwową Tetradramma d'Oro. W tym czasie nawiązał współpracę z polską Galerie Lambert prowadzoną przez Zofię i Kazimierza Romanowiczów na wyspie św. Ludwika w Paryżu. Wystawiał tam trzykrotnie, w 1976, 1978 i 1982 roku.

W 1991 roku uczestniczył w wystawie dzieł artystów polskich tworzących za granicą "Jesteśmy" zorganizowanej w warszawskiej Zachęcie, gdzie zaprezentowano pięć jego pejzaży z lat osiemdziesiątych.

Pierwsza indywidualna wystawa Teplera w Polsce odbyła się w krakowskiej Space Gallery tuż po śmierci malarza. Artysta zmarł na zawał serca 18 lipca 1998 roku w Tel Awiwie.

Zgromadzone na wystawie w Toruniu obrazy to zwarta kolekcja należąca do Davida Malka, marszanda i przyjaciela Samuela Teplera. Poznali się w Izraelu około 1960 roku. Wiele ich łączyło - pochodzenie, tragedia II wojny światowej, Włochy, koligacje rodzinne. David Malek, Żyd węgierskiego pochodzenia, również ocalał z holokaustu.

Zainteresowanie i pasja kolekcjonerska Malka zrodziły się dość dawno. Pierwsze obrazy zostały przez niego zakupione w 1950 roku a dziś jego kolekcja obejmuje prace artystów żydowskich różnego pochodzenia, którzy przeżyli tragedię II wojny światowej oraz dzieła artystów współczesnych. Są w niej, obok dzieł Samuela Teplera, między innymi prace takich artystów jak: Leo Kahn, Piero Cividalli, Horst Janssen, Joseph Kapelyan i Aldo Salvadori.

Prezentowane na wystawie prace pochodzą z dojrzałego okresu twórczości Samuela Teplera. Pierwszy obraz jest z początku lat pięćdziesiątych - wcześniejsze nie są znane - a ostatni z roku 1989. Są to głównie martwe natury, a także kilka pejzaży i portretów.

Opracowane na podstawie: Samuel Tepler 1918-1998: z kolekcji Davida Malka [katalog wystawy]. Łódź 2003.

Strona główna