Bronisław Przyłuski

Bronisław Przyłuski - poeta, dramatopisarz, urodził się 9 lutego 1905 roku w Siemierzu. Po ukończeniu Korpusu Kadetów w Łobzowie (1919) i gimnazjum matematyczno-przyrodniczego we Lwowie (matura 1923) - czyniąc zadość tradycji rodzinnej - postanowił związać swą przyszłość z wojskiem. Wstąpił do Wyższej Szkoły Artylerii i Inżynierii w Toruniu. Służbę zawodowego oficera Wojska Polskiego rozpoczął w Poznaniu, w 7 Dywizjonie Artylerii Konnej (1925-1932). W 1930 roku dołączył do grupy młodych ludzi, która stworzyła w Poznaniu klub poetycki "Prom", a także redagowała pismo pod tą samą nazwą. W 1931 roku został członkiem Związku Literatów Polskich. Publikował w "Skamandrze", "Ateneum" i "Okolicy Poetów". Odkomenderowany do Torunia, w ciągu kolejnych trzech lat (1932-1935) pracował jako instruktor w Oficerskiej Szkole Artylerii i Inżynierii. W 1935 r. mianowany został dowódcą (od 1 stycznia 1937 r. w stopniu kapitana) baterii artylerii konnej 14 DAK-u w Białymstoku, którą we wrześniu 1939 roku przydzielono do 9 Pułku Strzelców Konnych, w ramach samodzielnej grupy operacyjnej "Polesie" gen. Kleeberga. Za bitwę pod Domanowem odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari. Wzięty do niewoli 6 października 1939 r. pod Kockiem znalazł się w oflagu VII A w Murnau, w którym spędził pięć lat. W oflagu został aktorem, pisał utwory poetyckie, dramatyczne i parateatralne, m.in. misterium Hiob i parafrazę Ptaków Arystofanesa. Po wyzwoleniu obozu Przyłuski dołączył w lipcu 1945 r. do Drugiego Korpusu we Włoszech. Jesienią 1946 roku znalazł się wraz z wojskiem w Wielkiej Brytanii. Zdemobilizowany w 1949 roku pozostał na emigracji. W 1951 roku zgłosił się do pracy w polskim szpitalu w Mabledon Park, Kent, gdzie poprowadził teatr amatorski i urządzał odczyty. W 1955 roku, siłami szpitala, wystawił własną sztukę Pastorałka. W 1953 roku rozpoczął współpracę z Radio Wolna Europa, która trwać miała połowę jego emigracyjnego życia. W latach 50. pisywał okazjonalnie drobne reportaże i sprawozdania dla rozgłośni, wreszcie w 1958 r. porzucił pracę w szpitalu i przeniósł się do Monachium. Został zatrudniony jako lektor oraz redaktor działu kulturalnego. Pisał audycje z cyklu "Wiadomości kulturalne" i "Kwadrans poetycki". Po "wyrobieniu" emerytury wrócił do Londynu (28 stycznia 1970). W 1969 r. otrzymał nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w dziedzinie poezji oraz nagrodę Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie za całokształt twórczości. W sierpniu 1973 r. członkowie jury Nagrody "Wiadomości" wybrali go do swego grona. Współpracował głównie z "Wiadomościami", "Życiem", "Orłem Białym" i "Pamiętnikiem Literackim". Zmarł nagle 11 kwietnia 1980 roku w swoim domu w Londynie.

(m.a.s.)

Fragment książki: Bronisław Przyłuski, Strofy o malarstwie. Toruń: BU, 2000.

Strona główna