Urodzony 27 grudnia 1894 roku w Warszawie, w rodzinie średniozamożnej żydowskiej burżuazji, która dwukrotnie zmieniała nazwisko rodowe Grützhändler na Grycendler i na Grydzewski. Syn Jakuba i Cecylii z Beudelschów. W czasie i wojny rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Moskiewskim, które skończył w Warszawie pod kierunkiem prof. Marcelego Handelsmana uzyskując stopień doktora nauk filozoficznych. W latach studiów współpracował z pismem "Pro arte et studio" (później "Pro arte"), którego został w 1918 roku faktycznym redaktorem naczelnym. Tam też debiutował tekstem Konstytucja 3 maja a Deklaracja praw człowieka i obywatela (z. 2). Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w redakcji nocnej warszawskiego "Kuriera Polskiego".

W czasie wojny 1920 roku zgłosił się, wraz z Lechoniem i Tuwimem, do służby w Biurze Prasowym Naczelnego Dowództwa.

Od 1920 roku wydawał, a od 1921 również redagował miesięcznik "Skamander", który ukazywał się do roku 1928 oraz w latach 1935-1939. W 1922 roku doktoryzował się na postawie rozprawy o stosunkach polsko-francuskich za czasów Stanisława Augusta. W 1924 roku założył wraz z Antonim Bormanem "Wiadomości Literackie" - największy i najważniejszy polski tygodnik literacki w latach międzywojennych, wychodzący wraz z dodatkami: "To-To" i "Pani", który redagował do września 1939 roku. Od 1926 roku Grydzewski wydawał ponadto "La Pologne Litteraire" - mutację "Wiadomości Literackich" dla zagranicy. W 1936 roku redagował i wydawał miesięcznik "Przyjaciel Psa". W latach 1931-1932 pisał "Kroniki zagraniczne" dla "Kultury" redagowanej przez Kazimierza Wierzyńskiego.

Mieczysław Grydzewski z Fugą, 1939 r.

Ostatni numer "Wiadomości Literackich" ukazał się z datą 3.09.1939 roku; 13 września Grydzewski opuścił Polskę i dotarł przez Rumunię i Włochy do Paryża. Od marca do czerwca 1940 roku w Paryżu wydawał i redagował tygodnik "Wiadomości Polskie, Polityczne i Literackie" (formalnie jako redaktor występował Zygmunt Nowakowski), przeniesiony w lipcu tegoż roku do Londynu. W latach 1940-1944 redagował dla wydawnictwa M. I. Kolin serię wydawniczą pn. "Książnica Polska" (wraz z Z. Nowakowskim). "Wiadomości Polskie" zostały zamknięte decyzją władz angielskich w lutym 1944 roku.

W latach 1944-1946 Grydzewski przygotował dla kilku polskich pism emigracyjnych ("Orzeł Biały", "W drodze", "Tygodnik Polski", "Polska Walcząca", "Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza" i in.), pod pseudonimem Scrutator, recenzje z książek angielskich dotyczących Polski - łącznie ponad 50 artykułów. Sporadycznie robił to także później, m.in. dla "Wiadomości", "Tygodnia Polskiego" i "Kalendarza DP". Na zamówienie Ministerstwa Informacji i 2. Korpusu zredagował kilka tematycznych antologii literackich, z których ukazała się jedynie, w dwóch wydaniach, antologia poezji. Materiały do dwóch innych znajdują się w Bibliotece Polskiej w Londynie.

Po likwidacji pisma Grydzewski wydawał almanachy tekstów literackich nowych i przedruków w seriach: Biblioteka "Wczoraj i dziś" oraz Biblioteka Ziemi Naszej, które miały zastąpić tygodnik. Ukazało się kilkanaście, liczących nawet ponad 100 stron, książek.

W kwietniu 1946 wznowił wydawanie pisma pod nazwą "Wiadomości", które redagował wspólnie z Antonim Bormanem do grudnia 1966 roku. Ciężko chory przekazał pismo "Następcy" - Michałowi Chmielowcowi, samemu redagując jedynie rubrykę "Silva rerum". W "Wiadomościach" redagował samodzielnie działy: "Silva rerum", "Polonica", "Kronikę" i "Książki nadesłane". Używał pseudonimów: jam, Jotem, M.J.G., mg, mjg, nh, Scrutator, Silva.

W 1957 roku Grydzewski ogłosił w "Wiadomościach" ankietę nt. popularności polskich pisarzy na emigracji. Na podstawie wyników powołał emigracyjną Akademię Literatury, zwaną "Akademią Grydzewskiego" i ustanowił doroczną nagrodę "Wiadomości" za najlepszą książkę wydaną na obczyźnie i najlepszy utwór publikowany w tygodniku. Jury nagrody przyznawało wyróżnienia także po śmierci Grydzewskiego i formalnej likwidacji pisma (1981) do roku 1990.

Rzadko przyjmował wyróżnienia i nagrody: w 1950 Nagrodę "Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza"; w 1967 - Nagrodę im. Anny Godlewskiej; w 1967 - Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego.

Zmarł 9 stycznia 1970 roku w Londynie, a prochy, zgodnie z jego życzeniem, rozsypano na cmentarzu Golders Green.

Twórczość:
Na 150-lecie rzezi Pragi (4 listopada 1794). O próbie rehabilitacji Suworowa. Londyn 1945
150-lecie rzezi Pragi. Włochy: 2. Korpus, 1945
Silva rerum. Teksty z lat 1947-1969. W wyborze Jerzego B. Wójcika. Gorzów Wielkopolski: Silva rerum, 1994
Szkice. [Wybór P. Kądziela]. Warszawa 1994
Drukowana korespondencja:
Listy do Tuwima i Lechonia (1940-1943). Oprac. J. Stradecki. Warszawa: PIW, 1986
Z Gombrowiczem - "Odra" 11-12/1991
Z Iwaszkiewiczem - "Twórczość" 2/1994 oraz osobne wydanie:
M. Grydzewski, J. Iwaszkiewicz, Listy 1922-1967. Oprac. M. Bojanowska. Warszawa 1997
Z Pawłem Hertzem - "Więź" 11-12/1996
Z Andrzejem Bobkowskim - "Archiwum Emigracji" 1/1998
Redakcja i opracowanie:
Jan Henryk Dąbrowski. Wizerunek twórcy legionów polskich. Przedm. W. Anders. Rzym: 2. Korpus, 1945
Kraj lat dziecinnych. Londyn: M. I. Kolin, 1942 (wraz z Ksawerym Pruszyńskim); II wyd.: Puls, 1987
Pamięci Jana Lechonia. Londyn: Wiadomości, 1958
J. Lechoń: Dzienniki, T. 1-3. Londyn: Wiadomości, 1967 (także wstęp do T.1)
J. Piłsudski: Pisma wybrane. Londyn: M. I. Kolin, 1943
Warszawa w pieśni. Wiersze i poematy. Londyn: A. Borman, 1947
Wiersze o Warszawie. Londyn: M. I. Kolin, [1941]
Wiersze polskie wybrane. Antologia poezji od "Bogu rodzicy" do chwili obecnej. Londyn: Min. WRiOP, 1945; II wyd.: Orbis, 1946
Biblioteka "Wczoraj i dziś"
Ojczyzna i wolność. Londyn: J. Rolls Book Co., 1945
Dyplomatyka i łowy. Londyn: J. Rolls Book Co., 1945
Święty płomień. Londyn: J. Rolls Book Co., 1945
Na angielskim brzegu. Londyn: J. Rolls Book Co., 1945
Wspomnienia i wspominki. Londyn: J. Rolls Book Co., 1945
Szósta kolumna. Londyn: J. Rolls Book Co., 1946
Na romantycznym szlaku. Londyn: J. Rolls Book Co., 1946
Biblioteka Ziemi Naszej
Kalejdoskop warszawski. Londyn: Orbis, 1945
Niezłomni. Londyn: Orbis, 1946
Postaci kobiece w prozie i malarstwie polskim. Londyn: Orbis, 1946
Wspomnienia o Mickiewiczu. Londyn: Orbis, 1947
Jednodniówka Pisarzy Polskich. "A wiesz Ty, co z Polską będzie..?" Londyn: J. Rolls Book Co, 1945
Magazyn rzeczy ciekawych i użytecznych. Duch gniazda. Londyn: Orbis, 1945
Pamiętnik wędrowca. Dziewczyna z Champs-Elysees. Londyn: Orbis, 1946
Biblioteka londyńska. Balast serdeczny. Londyn: Orbis, 1946
Almanach historyczno-literacki. Wiek klęski. Londyn: Orbis, 1946
Podstawowa literatura:
[B. Dorosz] B.D., Grydzewski Mieczysław, [in:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Oprac. zespół pod red. J. Czachowskiej i A. Szałagan. T. 3: G-J. Warszawa 1994 s. 167-169
R. Habielski, Niezłomni, nieprzejednani. Emigracyjne "Wiadomości" i ich krąg 1940-1981. Warszawa 1991
"Wiadomości" i okolice. Szkice i wspomnienia. Redakcja i opracowanie M. A. Supruniuk. T. 1-2. Toruń 1995-1996 (tam obszerna literatura do 1996 roku)
Od Herberta do Herberta. Nagroda "Wiadomości" 1958-1990. Oprac. Stefania Kossowska. Londyn 1993.

Anna Supruniuk

Rozdział książki: Twarze emigracji. Wierzyński, Hłasko, Gombrowicz, Stempowski, Grydzewski. Toruń 1999.

Strona główna