Paryż, którego już nie ma. Pałac Andrzeja Mniszcha to tytuł wystawy fotografii z archiwum rodzinnego dr. Alexandra Demblina w opracowaniu prof. dr. hab. Tomasza de Rosset, na którą zapraszają dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu dr Krzysztof Nierzwicki oraz dziekan Wydziału Sztuk Pięknych UMK dr hab. Filip Pręgowski, prof. UMK. Wernisaż odbędzie się 28 listopada br. o godz. 13.30 w Bibliotece Uniwersyteckiej (II piętro). Ekspozycja będzie dostępna do 31 grudnia 2024r. 

Prezentowane fotografie autorstwa znanego paryskiego atelier fotograficznego i edytorskiego Michela Bertaud wykonano prawdopodobnie w latach 1881-1884. Przedstawiają one nieistniejący już pałac, jego kolejne wnętrza wypełnione wybitnymi dziełami sztuki oraz malarskie atelier.  Jest to wyjątkowe źródło do dziejów kolekcjonerstwa, ekspozycji i kultury wizualnej, a także niezwykle cenne świadectwo życia duchowego emigracji polskiej we Francji. 

Przy rue Daru w VIII dzielnicy Paryża nie ma numeru 16. Kiedyś na odpowiadającej mu posesji znajdował się w obszernym ogrodzie hôtel particulier polskiego hrabiego Andrzeja Mniszcha. Na początku XX wieku został on rozebrany, bo rue Daru, wcześniej na poły wiejska, przekształciła się w typową ulicę wielkiego miasta; nie zachował się nawet adres, na miejscu posesji nr 16 wznosi się obecnie nowoczesny budynek oznaczony 14a. Mniszech, utalentowany artysta-malarz i amator sztuki, był jednym z naszych wybitniejszych kolekcjonerów. Po połowie XIX stulecia, w czasie wojny krymskiej (1854-1856) wraz z żoną i kilkuletnim synem zamieszkał w Paryżu, gdzie przyjąwszy obywatelstwo francuskie pozostał na stałe.

Na początku lat sześćdziesiątych wzniesiono dla niego wedle projektu Clement Parent wspomniany pałac-willę i wkrótce wypełniła go stopniowo budowana bogata kolekcja artystyczna. Był to przede wszystkim duży i bardzo interesujący zbiór malarstwa, w większości pędzla holenderskich mistrzów XVII wieku, jak portreciści Frans Hals i Bartolomeus van der Helst, uczniowie Rembrandta Jacob de Backer i Govaert Flinck, pejzażysta Jan van Goyen, twórca martwych natur Abraham van Beyeren oraz francuskich artystów baroku i rokoka, jak Philippe de Champaigne, Nicolas de Largillière, Hyacynthe Rigaud, Jean Pillement, Joseph Vernet, Léopold Boilly. Ważną część kolekcji stanowiła również chińska porcelana i japońskie drzeworyty, a także zabytkowe meble, ceramika europejska, grafika, rysunki i pokaźna fachowa biblioteka. Cały ten zespół dzieł sztuki rozprzedany na licytacjach po 1900 roku stał się legendą paryskiego rynku artystycznego.

Prof. dr hab. Tomasz De Rosset jest pracownikiem naukowym w Katedrze Zabytkoznawstwa i Muzealnictwa na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Jego zainteresowania badawcze obejmują historię sztuki, muzealnictwo i kolekcjonerstwo w ujęciu historycznym i współczesnym, kolekcje sztuki i kolekcje artystyczne oraz malarstwo. 

 

Serdecznie zapraszamy!